izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Adamyanə sözü, Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində "adamcasına" zərfi kimi izah olunsa da, daha geniş və dəqiq bir şəkildə, insanlığa, ədalətə, mərhəmətə və hörmətə əsaslanan davranışı ifadə edir. Sadəcə "insan kimi" mənasını keçməkdən daha çox, həmin davranışın keyfiyyətini vurğulayır.

Mətndəki nümunədə (“uşaq ilə adamyana rəftar olsun”) “adamyana rəftar” ifadəsi, uşağa qarşı fiziki cəza və təhqir kimi kobud davranışlardan uzaq, anlamaya, tərbiyəyə və insan psixologiyasına uyğun, mərhəmətli və ədalətli bir yanaşmanı nəzərdə tutur. Yəni, uşağın yaşına və inkişaf mərhələsinə uyğun olaraq, onun səhvlərini düzəltmək üçün səbirli və anlayışlı bir metod seçilməlidir.

Beləliklə, “adamyana” sözü, sadəcə “insan kimi” mənasından daha çox, əxlaqi və mənəvi prinsiplərə söykənən, ədalətli, mərhəmətli və hörmətli davranışları ifadə edir. Bu, həm də insanın insanlıq keyfiyyətlərini önə çəkir və sadəcə fiziki varlığını deyil, daxili dünyasını da nəzərə alır.

Maraqlı bir yanaşma kimi, “adamyana” sözünü “insan layiqincə” və ya “insan ləyaqətinə uyğun” kimi də izah etmək olar. Bu izah, sözün əsl mənasını daha dolğun şəkildə əks etdirir və onun yalnız davranış deyil, həm də münasibətlərə aid olduğunu göstərir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz