Ala-çalpov sözü Azərbaycan dilinin zəngin leksikasında özünəməxsus yer tutur və əsasən şimal-qərb bölgələrində, xüsusilə də dağlıq ərazilərdə işlədilir. Lüğətlərdə sadəcə "yağışla birgə yağan qar, küləkli qar, fırtına, çovğun (adətən mart ayında olur)" kimi təriflənsə də, ala-çalpov sadəcə meteoroloji bir hadisədən daha çoxdur. O, təbiətin qüdrətini, qışın son günlərinin qəzəbini və baharın gəlişinə mane olan son müqavimətini əks etdirir.
Ala-çalpov, adından da göründüyü kimi, "ala" (qarışıq, rəngarəng) və "çalpov" (qarışıq, qarışıqlıq, qarmaqarışıqlıq) kəlmələrindən əmələ gəlmiş bir birləşmədir. Bu, hadisənin təsvirindəki dəqiqliyi göstərir. Yəni, sadəcə qar və yağış deyil, küləklə qarışmış, bir-birinə qarışmış, hər tərəfə səpələnmiş, rəngarəng (ağ, boz, bəzən isə qəhvəyi rəngli) bir qar-yağış qarışığıdır. Havanın əsəbiliyi, küləyin şiddəti, qarın sıxlığı və yağışın soyuğu bu hadisəyə xüsusi bir xarakter verir.
Mart ayında baş verməsi təsadüfi deyil. Bu, qışın son nəfəsləri, təbiətin qışla yaz arasında verdiyi son mübarizədir. Ala-çalpov, həm də qışın bitməsinin yaxınlığını, baharın gəlişinin qaçılmazlığını simvolizə edir. Bu hadisənin müşahidə edildiyi bölgələrdə yaşayan insanlar üçün ala-çalpov təkcə bir hava hadisəsi deyil, təbiətin möhtəşəm gücünün, dəyişkənliyinin və özünəməxsus gözəlliyinin bir təzahürüdür.
Beləliklə, ala-çalpov, sadə bir meteoroloji termin olmaqdan daha çox, mənəvi, məcazi və poetik mənalarla yüklənmiş bir söz olaraq Azərbaycan dilinin sərvətinə əlavə dəyər qatır. O, təkcə bir hadisəni deyil, həmin hadisə ilə bağlı duyğuları, təəssüratları, xatirələri də özündə əks etdirir.