Alacaqlı sözü Azərbaycan dilində həm isim, həm də sifət kimi işlənir. Əsas mənası başqasından borc kimi bir şeyin tələb olunması, yəni kiminsə borclu olması deməkdir. Daha geniş izah etsək, alacaqlı bir şəxs özünə qarşı borcu olan, müəyyən bir məbləğ pul və ya əşya formasında ödəniş gözləyən kəsdir. Bu ödəniş müqavilə, qarşılıqlı razılaşma, ya da qanunla müəyyən edilmiş hüquqi əsaslar üzərində qurula bilər.
Alacaqlı olmaq həm maddi, həm də mənəvi olaraq müxtəlif səviyyələrdə təzahür edə bilər. Məsələn, maddi alacaqlı olmaq, bir başqasından pul və ya əşya kimi konkret bir şeyin alınmasını gözləmək deməkdir. Mənəvi alacaqlı olmaq isə daha mürəkkəb bir anlayışdır. Bu, bir insanın başqasından ədalət, hörmət, minnətdarlıq və ya başqa bir mənəvi dəyərin tələb etməsi kimi ifadə oluna bilər. Məsələn, uzun illər ərzində əziyyət çəkib, bir işdə səy göstərən, amma layiqli qiymətləndirilməyən bir şəxs öz əməyinin əvəzini mənəvi olaraq alacaqlı hesab edə bilər.
Verilən misal cümləsi "Alacaqlı ikən, verəcəkli olduq" da maraqlı bir vəziyyəti əks etdirir. Bu, həm alacaqlı, həm də verəcəkli olmaq vəziyyətinin eyni zamanda mövcud olduğunu göstərir. Yəni, bir tərəfdən kimdənsə pul və ya əşya gözləyən bir şəxs, digər tərəfdən də özü başqasına borclu ola bilər. Bu vəziyyət maliyyə münasibətlərində tez-tez qarşılaşdığımız bir reallıqdır və həyatın müxtəlif sahələrində özünü göstərir.
Nəticə olaraq, "alacaqlı" sözü sadəcə borclu bir şəxsi ifadə etməkdən də çox geniş bir mənaya malikdir. O, həm maddi, həm də mənəvi münasibətlərdəki tələb və gözləntiləri əhatə edən bir anlayışdır və həyatımızda müxtəlif kontekstlərdə rast gəlinir.