izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Altıaçıq sözü Azərbaycan dilinin zəngin leksikasında iki əsas mənada işlənir. Birinci mənası, sözün əsl mənasında, fiziki bir xüsusiyyəti ifadə edir: alt tərəfi açıq olan hər hansı bir obyekt, quruluş və ya ərazi.

Bu mənada "altıaçıq" sözü, qapı, pəncərə, çuxur, qab kimi müxtəlif obyektləri təsvir etmək üçün istifadə oluna bilər. Məsələn, "altıaçıq qutu", "altıaçıq maşın", "altıaçıq çuxur" ifadələrində olduğu kimi. Bu, obyektin alt hissəsinin qapanmamış, görünən və ya boş olduğunu vurğulayır. Hətta memarlıqda açıq alt hissəsi olan bir bina və ya körpü üçün də bu termin işlədilə bilər.

İkinci mənası isə daha məcazi və daha az rast gəlinən bir məna olmaqla, "talvar" sözünün sinonimi kimi istifadə olunur. Talvar, yəni altı açıq, yanları isə qapalı bir növ dəmir quruluş. Bu mənada "altıaçıq" daha çox köhnəlmiş və ya regional bir dil istifadəsidir. Tarixi kontekstdə, xüsusilə də əkinçilik və ya suvarma ilə əlaqədar qurğuların təsvirində rast gəlinə bilər. Məsələn, köhnə suvarma sistemlərində suyun axıdılması üçün istifadə olunan bir növ kanalı təsvir etmək üçün istifadə oluna bilərdi.

Beləliklə, "altıaçıq" sözünün mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişir. Fiziki bir xüsusiyyəti və ya tarixi kontekstdə konkret bir quruluşu təsvir etmək üçün istifadə oluna bilər. Sözün həm konkret, həm də məcazi istifadə imkanları onun Azərbaycan dilinin ifadə imkanlarının zənginliyini əks etdirir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz