Active Directory (Ad) – Microsoft tərəfindən yaradılmış və Windows əməliyyat sistemləri əsasında qurulmuş şəbəkə əsaslı bir aktiv kataloq xidmətidir. Bu xidmət, şəbəkədəki istifadəçilər, qruplar, kompüterlər və digər resurslar haqqında məlumatları mərkəzləşdirilmiş şəkildə saxlayır və idarə edir. Aktiv kataloq, müxtəlif şəbəkə xidmətlərinin təhlükəsizliyi və idarə olunması üçün əsas rol oynayır.
İstifadə sahələri:
- İnformasiya Texnologiyaları (İT): Ad, müəssisələrdə İT infrastrukturunun idarə olunması üçün əsas vasitədir. İstifadəçi hesablarının yaradılması və idarə edilməsi, icazələrin təyin edilməsi, qrup siyasətlərinin tətbiqi və s. kimi funksiyalar Ad vasitəsilə həyata keçirilir.
- Şəbəkə Təhlükəsizliyi: Ad, şəbəkə təhlükəsizliyinin təmin edilməsində mühüm rol oynayır. İstifadəçi autentifikasiyası, icazə idarəçiliyi və auditləmə kimi funksiyalar Ad vasitəsilə həyata keçirilir, bu da qeyri-icazəli girişlərin qarşısını almağa kömək edir.
- Sistem İdarəçiliyi: Sistem administratorları Ad-dan istifadə edərək şəbəkədəki bütün resursları mərkəzləşdirilmiş şəkildə idarə edə bilərlər. Bu, administratorların işini asanlaşdırır və effektivliyini artırır.
- Tətbiq İnkişafı: Bəzi tətbiqlər, istifadəçi autentifikasiyası və resurslara giriş üçün Ad-dan istifadə edir. Bu, tətbiqlərin təhlükəsizliyini və idarə olunmasını yaxşılaşdırır.
Əlavə məlumat:
Active Directory, hierarxik quruluşa malikdir və domenlər, OU (Organizational Unit) və digər obyektlər daxil olmaqla müxtəlif komponentlərdən ibarətdir. Bu quruluş, böyük və mürəkkəb şəbəkələrin idarə olunmasını asanlaşdırır. Ad, LDAP (Lightweight Directory Access Protocol) protokolu ilə işləyir və müxtəlif platformalardan idarə edilə bilər.