Mənası: Mandat – identifikatorun bir növüdür, obyektə giriş yolunu və obyekt üzərində icazə verilən əməliyyatları müəyyən edir.
İzah
Capability, kompüter elmləri və informasiya təhlükəsizliyi sahələrində istifadə olunan bir termindir. O, bir obyektə (məsələn, fayl, qovluq, şəbəkə resursu) giriş imkanı verən və həmin obyekt üzərində hansı əməliyyatların yerinə yetirilməsinə icazə verildiyini müəyyən edən bir rəqəmli və ya simvolik identifikatordur. Capability, adətən, obyektə birbaşa istinad deyil, əksinə obyektə giriş üçün xüsusi bir "açar" kimi fəaliyyət göstərir.
İstifadə Sahələri
- Kompüter Elmləri: Əməliyyat sistemləri dizaynında, xüsusilə də təhlükəsizlik modellərində geniş istifadə olunur. Capability-lər, istifadəçilərə və ya proseslərə müəyyən resurslara giriş imkanı verərək, sistemin təhlükəsizliyini təmin edir.
- İnformasiya Təhlükəsizliyi: İcazə idarəetmə sistemlərində (Access Control Systems) və təhlükəsizlik modellərində istifadə olunur. Ənənəvi icazə sistemlərinin əvəzinə daha güclü və çevik təhlükəsizlik təmin edir.
- Şəbəkə Təhlükəsizliyi: Şəbəkə resurslarına girişin tənzimlənməsində istifadə oluna bilər. Hər bir istifadəçi və ya proses üçün ayrı-ayrı capability-lər yaradaraq, resurslara yalnız icazə verilən əməliyyatları həyata keçirmək mümkün olur.
Əlavə Məlumat
Capability-lər, adətən, obyektə istinadın birbaşa verilməsindən daha təhlükəsiz hesab olunur, çünki onlar obyektə birbaşa əlaqəni deyil, əksinə həmin obyektə giriş imkanını təmsil edir. Bu, obyektə icazəsiz girişin qarşısını almaqda kömək edir.