Mənası: Kompüter məhkəmə ekspertizası – kompüterlərdə və rəqəmsal yaddaş qurğularında tapılan hüquqi sübutlar ilə əlaqəli rəqəmsal ekspertiza elminin bir qolu.
Tərif
Kompüter məhkəmə ekspertizası (Computer Forensics) kompüter sistemləri və onlarla əlaqəli rəqəmsal məlumatların araşdırılması və təhlili ilə məşğul olan bir elm sahəsidir. Bu sahə, cinayət təhqiqatlarında, mülki mübahisələrdə və digər hüquqi proseslərdə istifadə olunan sübutların toplanması, qorunması, təhlili və təqdim edilməsi ilə əlaqədardır. Kompüter məhkəmə ekspertizası mütəxəssisləri rəqəmsal məlumatları analiz edərək, cinayətlərin araşdırılmasında, itkin düşmüş məlumatların bərpasında, haker hücumlarının təhqiqatında və digər hüquqi məsələlərdə kömək edirlər.
İstifadə Sahələri
- Cinayət təhqiqatları: Kibercinayətlər, oğurluq, fırıldaqçılıq, terrorizm və s. kimi cinayətlərin araşdırılması.
- Mülki mübahisələr: Müəllif hüquqları pozuntuları, ticarət sirrlərinin oğurlanması, şantaj və s. kimi mülki mübahisələrin həllində sübutların toplanması.
- Korporativ təhlükəsizlik: Daxili təhdidlərin aşkarlanması, məlumat sızmasının araşdırılması və korporativ casusluğun qarşısının alınması.
- İnformasiya təhlükəsizliyi: Sistemlərin zəifliklərinin müəyyən edilməsi və onların aradan qaldırılması üçün tədbirlərin görülməsi.
Əsas Texnikalar
Kompüter məhkəmə ekspertizası müxtəlif texnikalardan istifadə edir, bunlara aşağıdakılar daxildir:
- Məlumatların bərpası: Silinmiş və ya zədələnmiş məlumatların bərpası.
- Məlumatların təhlili: Məlumatların müxtəlif metodlarla təhlili (məsələn, metadata analizi, loq fayllarının analizi).
- Şəbəkə təhlili: Şəbəkə fəaliyyətinin monitorinqi və təhlili.
- >Steqanoqrafiya və steqanaliz: Gizli məlumatların aşkarlanması və təhlili.