Mənası: Kiberdələduz (çəngəl) – kompüter sisteminə qeyri-qanuni giriş əldə edən və ya maliyyə transferlərini öz şəxsi hesabına yönləndirən şəxs
Termin haqqında geniş məlumat
Cyber Crook termini, kompüter cinayətləri ilə məşğul olan şəxsləri təsvir etmək üçün istifadə olunan bir termindir. Bu şəxslər müxtəlif üsullardan istifadə edərək kompüter sistemlərinə qeyri-qanuni daxil olurlar və ya bu sistemlərdəki məlumatları oğurlayırlar. Onların əsas məqsədi maliyyə qazanc əldə etmək, məlumatları satmaq və ya digər qanunsuz fəaliyyətlərə qatılmaqdır.
Cyber Crook-un fəaliyyət üsulları:
- Phishing: saxta elektron poçtlar və ya veb-saytlar vasitəsilə istifadəçilərin şəxsi məlumatlarını oğurlamaq.
- Malware: zərərli proqramlar (viruslar, troyanlar, ransomware) vasitəsilə sistemlərə nüfuz etmək və məlumatları oğurlamaq və ya sistemləri zədələmək.
- SQL Injection: verilənlər bazalarına qeyri-qanuni giriş əldə etmək üçün SQL sorğularından istifadə etmək.
- Denial-of-service (DoS) hücumları: serverlərin və ya veb-saytların işini dayandırmaq üçün çox sayda sorğu göndərmək.
- Karting: oğurlanmış kredit kartı məlumatlarından istifadə etmək.
Cyber Crook termininin istifadə edildiyi sahələr:
- Kiber təhlükəsizlik: Kiber təhlükəsizlik mütəxəssisləri cyber crook-ların fəaliyyətlərini araşdırır və onlara qarşı müdafiə üsulları inkişaf etdirir.
- Hüquq: Cyber crook-lar qanunsuz fəaliyyətlərinə görə cinayət məsuliyyətinə cəlb olunurlar.
- Kriminologiya: Cyber crook-ların motivasiyaları və fəaliyyət üsulları kriminoloji tədqiqatların mövzusu olur.
- Kompüter elmləri: Cyber crook-ların istifadə etdikləri texnologiyalar və üsullar kompüter elmləri sahəsində tədqiq olunur.