Mənası: 1. Domain Name System (Domen Adları Sistemi) 2. Domain Name Service (Domen Adları Xidməti)
Ümumi İzah
DNS, internetdəki domen adlarını (məs., www.example.com) onların rəqəmli IP ünvanlarına çevirən bir sistemdir. İnternet protokolları əsasən rəqəmli IP ünvanları ilə işləyir, lakin insanlar üçün rəqəmli ünvanları yadda saxlamaq çətindir. DNS bu problemi həll edərək istifadəçilərə yadda saxlamağı asan olan domen adlarından istifadə etməyə imkan verir. DNS həm də əksinə, IP ünvanını domen adına çevirə bilir.
İş Prinsipi
DNS, hiyerarşik bir sistemdir. İstifadəçi domen adını sorğu etdikdə, sorğu bir neçə DNS serveri vasitəsilə yönləndirilir:
- Recursive Resolver: İstifadəçinin kompüterindəki və ya internet provayderinin serverindəki DNS serveri. Bu server, domen adının IP ünvanını tapmaq üçün digər DNS serverlərinə sorğu göndərir.
- Root Name Serverlər: DNS sisteminin ən yuxarı səviyyəsində yerləşən serverlər. Bu serverlər, yuxarı səviyyəli domenlərin (məs., .com, .org, .net) ünvanlarını saxlayır.
- Top-Level Domain (TLD) Name Serverlər: Yuxarı səviyyəli domenlərin ünvanlarını saxlayan serverlər.
- Authoritative Name Serverlər: Müəyyən bir domenin ünvanlarını saxlayan serverlər. Məsələn, www.example.com domeni üçün authoritative name server, example.com domeninin sahibinin serveri olacaqdır.
Sorğu bu serverlər vasitəsilə keçərək nəhayət domen adının IP ünvanını tapır və istifadəçiyə qaytarılır.
İstifadə Sahələri
- Kompüter Elmləri: İnternetin əsas infrastruktur komponentlərindən biridir.
- Telekommunikasiya: İnternet xidmətlərinin təmin edilməsində vacib rol oynayır.
- Web İnkişafı: Web saytlarına giriş üçün mütləq tələbdir.
- Şəbəkə Təhlükəsizliyi: DNS serverlərinə hücumlar internetin dayandırılmasına səbəb ola bilər.