Mənası: Denial of Service (Xidmətdən İmtina)
Terminin İzahı
Dos, ingiliscə "Denial of Service" ifadəsinin qısaltması olub, "xidmətdən imtina" mənasını verir. Bu termin, kompüter şəbəkələrinə və onların resurslarına qarşı yönəlmiş zərərli hücum növünü təsvir edir. Dos hücumlarının məqsədi, hədəf sistemin və ya şəbəkənin qanuni istifadəçilər üçün əlçatan olmamasını təmin etməkdir. Bu, sistemin resurslarını (məsələn, prosessor gücü, yaddaş, şəbəkə bant genişliyi) həddindən artıq yükləməklə və ya maneələr yaratmaqla həyata keçirilir.
Dos Hücumlarının Növləri
- Həcm hücumları (Volumetric Attacks): Bu hücumlar, hədəf sisteminə çoxlu sayda istək göndərməklə həyata keçirilir. Bu istəklər legitim görünə bilər, lakin miqdarları o qədər çoxdur ki, sistem onları emal edə bilmir və ya cavab verə bilmir.
- Protokol hücumları (Protocol Attacks): Bu növ hücumlar, şəbəkə protokollarındakı zəifliklərdən istifadə edərək hədəf sisteminin işini pozur. TCP SYN flood və ya UDP flood buna nümunədir.
- Əməliyyat hücumları (Application Attacks): Bu hücumlar, vəb serverləri və ya digər tətbiqlərin zəifliklərindən istifadə edərək hədəf sistemini yükləyir. SQL injection və ya XSS buna misaldır.
Dos Hücumlarının Nəticələri
Dos hücumları müxtəlif nəticələrə səbəb ola bilər: vəb saytların əlçatmaz olması, onlayn xidmətlərin dayandırılması, biznes əməliyyatlarında fasilələr, maliyyə itkiləri və nüfuzun zədələnməsi.
İstifadə Sahələri
- Kompüter elmləri: Şəbəkə təhlükəsizliyi, kriptoqrafiya
- İnformasiya texnologiyaları: Sistem administrasiyası, şəbəkə idarəetməsi
- Kiber təhlükəsizlik: Hücumun aşkarlanması və qarşısının alınması