Mənası: Proqramlaşdırılan avadanlıq – kriptoqrafik modulun aparat təminatında saxlanan və icra zamanı dinamik yazmaq və ya dəyişdirmək mümkün olmayan proqramlar
Tərif
Firmware, bir cihazın əsas funksiyalarını idarə edən və cihazın aparatına daxil edilmiş proqram təminatıdır. Bu, əməliyyat sistemindən fərqli olaraq, əsasən cihazın əsas işləməsini təmin edir və istifadəçi tərəfindən asanlıqla dəyişdirilə bilmir. Firmware, cihazın açıldığı andan etibarən yüklənir və cihazın əsas funksiyalarını, məsələn, başlanğıc prosesini, giriş-çıxış əməliyyatlarını və digər əsas əməliyyatları idarə edir.
İstifadə sahələri
- Kompüter texnologiyaları: BIOS (Basic Input/Output System), UEFI (Unified Extensible Firmware Interface), cihaz sürücüləri kimi bir çox kompüter komponentlərinin işləməsi üçün istifadə olunur.
- Daxili yaddaş cihazları: Flash yaddaş kartları, SSD (Solid State Drive) kimi cihazların işləməsi üçün əsas proqram təminatıdır.
- Əlaqə cihazları: Routerlar, modem və digər şəbəkə cihazlarının əsas funksiyalarını idarə edir.
- Daxil edilmiş sistemlər: Avtomobillər, sənaye avadanlıqları və digər daxil edilmiş sistemlərdə əsas funksiyaların idarə edilməsində istifadə olunur.
- Kriptoqrafik modullar: Təhlükəsizlik sistemlərində məlumatların şifrələnməsi və deşifrələnməsini idarə edən proqramlardır. Bu kontekstdə firmware dəyişdirilməsi çox çətin və ya qeyri-mümkündür, bu da sistemin təhlükəsizliyini artırır.
Xüsusiyyətləri
- Aparat təminatında saxlanılır.
- Cihazın açılışında avtomatik yüklənir.
- Əsasən istifadəçi tərəfindən dəyişdirilə bilmir.
- Cihazın əsas funksiyalarını idarə edir.
- Yazılım və aparat arasındakı əlaqəni təmin edir.