Internet Security Association and Key Management Protocol (İnternet Təhlükəsizlik Birliyi və Açar İdarəetmə Protokolu) – IPSec (Internet Protocol Security) daxilində uc qovşaqlar arasında təhlükəsizlik parametrlərinin mübadiləsi və açarların idarə olunması üçün istifadə olunan bir protokoldur. ISAKMP, IPSec-in əsas komponentlərindən biri olaraq, təhlükəsizlik assosiasiyalarının (SA) yaradılması, qurulması, idarə olunması və silinməsi proseslərini tənzimləyir.
İstifadə Sahələri:
- Kompüter Şəbəkələri: ISAKMP, virtual özəl şəbəkələr (VPN) və digər təhlükəsizlik həllərində geniş istifadə olunur. Şəbəkə qovşaqları arasında etibarlı və məxfi əlaqənin qurulmasına imkan verir.
- İnternet Təhlükəsizliyi: İnternet vasitəsilə məlumat ötürülməsinin təhlükəsizliyini təmin etmək üçün əsas rol oynayır. Məlumatların gizliliyi, bütövlüyü və autentifikasiyasını qoruyur.
- Kriptoqrafiya: ISAKMP, müxtəlif kriptoqrafik alqoritmlərdən istifadə edərək açar mübadiləsi və təhlükəsizlik parametrlərinin razılaşdırılmasını həyata keçirir.
- Telekommunikasiya: Telekommunikasiya şəbəkələrində məlumat ötürülməsinin təhlükəsizliyini təmin etmək üçün tətbiq olunur.
Ətraflı İzah:
ISAKMP, iki uc qovşaq arasında təhlükəsizlik assosiasiyasını (SA) yaratmaq üçün bir neçə mərhələdən keçir. Bu mərhələlər, ümumiyyətlə, aşağıdakıları əhatə edir: açar mübadiləsi, autentifikasiya, təhlükəsizlik parametrlərinin razılaşdırılması və SA-nın yaradılması. ISAKMP, müxtəlif rejimlərdə işləyə bilir və müxtəlif kriptoqrafik alqoritmləri dəstəkləyir. Bu, onun müxtəlif təhlükəsizlik tələblərinə uyğunlaşmasını təmin edir. ISAKMP, təhlükəsizlik parametrlərinin dinamik idarə olunmasını da təmin edir, bu da şəbəkənin təhlükəsizlik tələblərinə uyğun olaraq təhlükəsizlik assosiasiyalarının yenilənməsinə imkan verir.