Mənası: Açar mübadiləsi – təhlükəsiz kommunikasiyaların qurulması üçün açıq açarların mübadiləsi prosesi.
İzah
Key Exchange (Açar Mübadiləsi), iki və ya daha çox tərəf arasında şifrələnmiş əlaqə yaratmaq üçün istifadə olunan bir kriptoqrafik prosesdir. Bu proses əsasən simmetrik şifrələmə alqoritmlərinin istifadəsini təmin edir, burada eyni açar həm məlumatların şifrələnməsi, həm də deşifrələnməsi üçün istifadə olunur. Çünki simmetrik açarların təhlükəsiz şəkildə mübadiləsi çətin bir məsələdir, Key Exchange protokolları bu problemi həll etmək üçün hazırlanmışdır.
İş Prinsipi
Açar mübadiləsinin əsas prinsipi, hər iki tərəfin gizli bir açar yaratmaq üçün açıq açar kriptoqrafiyasından istifadə etməsidir. Bu proses ümumiyyətlə aşağıdakı addımlardan ibarətdir:
- Hər iki tərəf özünün açıq və gizli açar cütlərini yaradır.
- Hər bir tərəf öz açıq açarını digər tərəflə paylaşır.
- Hər iki tərəf öz gizli açarından və digər tərəfin açıq açarından istifadə edərək ortaq bir gizli açar yaradır.
- Ortaq gizli açar bundan sonra simmetrik şifrələmə üçün istifadə olunur.
İstifadə Sahələri
- Kompüter təhlükəsizliyi: İnternetdə təhlükəsiz əlaqələrin qurulması (məsələn, HTTPS protokolu).
- Kriptoqrafiya: Təhlükəsiz məlumat ötürülməsi və saxlanması üçün istifadə olunan müxtəlif şifrələmə protokollarının əsasını təşkil edir.
- Şəbəkə təhlükəsizliyi: VPN (Virtual Private Network) kimi texnologiyaların əsasını təşkil edir.
- Elektron ticarət: Onlayn ödəniş sistemlərinin təhlükəsizliyini təmin edir.
Misallar
- Diffie-Hellman açar mübadiləsi
- RSA açar mübadiləsi
- Elliptic Curve Diffie-Hellman (ECDH)