Pkı

Terminin İzahı:

Pkı, rəqəmsal sertifikatların verilməsi, idarə olunması və etibarlılığının təmin edilməsi üçün istifadə olunan bir sistemdir. Bu sistem, istifadəçilərin bir-birlərinə etibarlı şəkildə identifikasiya olunmasını və məlumat mübadiləsinin təhlükəsizliyini təmin edir. Pkı, açıq açar kriptoqrafiyasına əsaslanır və asimetrik şifrələmədən istifadə edir. Hər bir istifadəçiyə bir cüt açar verilir: bir açıq açar (public key) və bir gizli açar (private key). Açıq açar hər kəslə paylaşılır, gizli açar isə yalnız istifadəçi tərəfindən məxfi saxlanılır.

Pkı, rəqəmsal imzaların və məlumatların şifrələnməsinin əsasını təşkil edir. Rəqəmsal imza, sənədin mənbəyinin və bütövlüyünün təsdiqini verir, məlumatların şifrələnməsi isə yalnız səlahiyyətli istifadəçilər tərəfindən deşifr edilməsini təmin edir.

İstifadə Sahələri:

• İnternet təhlükəsizliyi: SSL/TLS protokolları, VPN-lər və digər internet təhlükəsizliyi texnologiyaları Pkı-dan istifadə edir.
• Elektron ticarət: Onlayn ödənişlərin təhlükəsizliyini təmin etmək üçün Pkı tətbiq olunur.
• Elektron hökumət: Vətəndaşların dövlət orqanları ilə təhlükəsiz elektron əlaqə qurmalarına imkan yaradır.
• Korporativ şəbəkələr: Şirkətlərin daxili şəbəkələrinin təhlükəsizliyini qorumaq üçün istifadə olunur.
• Kriptovalyutalar: Bəzi kriptovalyuta sistemlərinin təhlükəsizliyinin təmin edilməsində Pkı mühüm rol oynayır.

Komponentlər:

• Sertifikatlaşdırma orqanları (CA)
• Rəqəmsal sertifikatlar
• Açıq açarlar
• Gizli açarlar
• Sertifikat imzalama sorğuları (CSR)
• Sertifikat ləğv siyahıları (CRL)