Mənası: Virtual xüsusi şəbəkə (VXŞ) – məxfi verilənlərin açıq rabitə kanalları ilə ötürülməsi üçün təhlükəsiz virtual şəbəkə yaratmağa imkan verən texnologiya.
İzah
Virtual Private Network (VPN), istifadəçilərə və ya cihazların qruplarına ictimai şəbəkələr (məsələn, internet) vasitəsilə özəl bir şəbəkəyə qoşulma imkanı verən bir texnologiyadır. VPN, açıq şəbəkələrdən istifadə edərkən məlumatların şifrələnməsi və təhlükəsizliyini təmin edir, bu da məlumatların qorunmasını artırır və gizliliyi qoruyur. VPN bağlantısı yaradıldıqda, bütün şəbəkə trafiki şifrələnir və VPN serveri vasitəsilə ötürülür, bu da kənar şəxslərin məlumatlara giriş əldə etməsini çətinləşdirir.
İstifadə sahələri
- İnformasiya Texnologiyaları (İT): Şirkətlər VPN-dən məsafədən işləyən əməkdaşların korporativ şəbəkəyə təhlükəsiz qoşulması üçün istifadə edirlər. Bu, məlumatların qorunmasını və məlumatlara icazəsiz girişin qarşısını almağı təmin edir.
- Kiber Təhlükəsizlik: İctimai Wi-Fi şəbəkələrindən istifadə edərkən VPN istifadəçilərin məlumatlarını potensial təhlükələrdən qoruyur. VPN, istifadəçinin IP ünvanını gizlətməklə onlayn fəaliyyətinin izlənməsinin qarşısını almağa kömək edir.
- Geolokasiya məhdudiyyətlərini aşmaq: Bəzi veb saytlar və xidmətlər müəyyən ölkələrdə istifadəçilərə məhdudiyyət qoyur. VPN, istifadəçilərin fərqli bir coğrafi yerləşmədən bağlandığını göstərməklə bu məhdudiyyətləri aşmasına imkan verir.
- Onlayn gizlilik: VPN, istifadəçinin onlayn fəaliyyətini şifrələyərək və IP ünvanını gizlətməklə onlayn gizliliyi artırır.
Texniki detallar
VPN-lər müxtəlif protokollar və texnologiyalar əsasında işləyir, məsələn, IPSec, OpenVPN, L2TP/IPSec. Bu protokollar məlumatların şifrələnməsi və təhlükəsizliyin təmin edilməsi üçün müxtəlif metodlar tətbiq edir.