Mənası:
Rüqəyya (ərəbcə: رقيّة) adı, əsasən İslam və ərəb mədəniyyətində geniş yayılmış qadın adıdır. Adın mənası müxtəlif mənbələrdə fərqli izah edilsə də, əsasən aşağıdakı məna çalarlarına malikdir:
- Ucalıq, yüksəklik, irəliləmə – "Rüqayyə" sözü ərəb dilində "r-q-y" (رقي) kökündən gəlir, bu kök isə “qalxmaq, yüksəlmək, inkişaf etmək” mənalarını ifadə edir.
- Mülayimlik və zəriflik – bəzi mənbələrdə ad "zərif, incə, həssas" kimi də izah edilir.
- Ruhani müalicə (oxunmuş dua, ruqyə) – bəzi nəzəriyyələrə görə, "Rüqəyya" sözü "ruqyə" (dua ilə müalicə etmək) kəlməsi ilə eyni kökdəndir və "qorunmaq", "şəfa tapmaq" mənasını daşıya bilər.
Etimologiyası və tarixi:
Adın tarixi İslam dövrünə qədər uzanır. Rüqəyya İslam peyğəmbəri Məhəmmədin (s.ə.s.) qızlarından birinin adı olmuşdur. O, peyğəmbərin ilk xanımı Xədicə bint Xuveylidən dünyaya gəlmiş və Osman ibn Əffanla evli olmuşdur. Bu səbəbdən ad İslam tarixində xüsusi önəm daşıyır və müsəlman ailələri arasında geniş yayılmışdır.
Adın kökü olan "r-q-y" (رقي) ərəb dilində "qalxmaq", "yüksəlmək" mənalarını daşıdığından, Rüqəyya adı həm fiziki, həm də mənəvi yüksəliş, irəliləyiş anlamında qəbul edilir.
Mədəni və psixoloji analizi":
Rüqəyya adı tarixi və mənəvi baxımdan yüksək mənalar daşıdığı üçün adətən mülayim, həssas və dərin düşüncəli insanlar üçün uyğun hesab edilir. Bu adı daşıyan şəxslərin xüsusiyyətləri haqqında bəzi ümumi təsəvvürlər bunlardır:
- Həssas və emosional – adın mənası zərifliklə əlaqəli olduğu üçün Rüqəyya adını daşıyan şəxslərin emosional və duyğusal tərəflərinin güclü olduğu düşünülür.
- Mərhəmətli və yardımsevər – İslam tarixində Rüqəyya adının sahibinin xeyirxahlıq və səxavət ilə tanındığına görə, bu adın daşıyıcılarının da humanist dəyərlərə malik olacağı ehtimal edilir.
- Daxili gücə və mənəvi yüksəlişə sahib – adın mənası yüksəliş, irəliləyiş olduğu üçün Rüqəyyalar çox vaxt həyatlarında daxili güc və mənəvi inkişaf axtarışında olurlar.
Digər dillərdə və mədəniyyətlərdə
Rüqəyya adı əsasən ərəb, fars, türk və müsəlman dünyasında geniş yayılmışdır. Müxtəlif mədəniyyətlərdə fərqli tələffüz formaları olsa da, adın mənası və mənəvi dəyəri qorunub saxlanılır.
- Ərəb dünyasında: Ruqayya (رقيّة)
- Türkiyədə: Rukiye
- İran və Fars mədəniyyətində: Roqayyə
- Orta Asiya və Azərbaycan: Rüqəyya / Rüqiyə
Nəticə
Rüqəyya adı tarix, din və mədəniyyət baxımından dərin məna daşıyan bir addır. Yüksəklik, mənəvi irəliləyiş və zəriflik kimi keyfiyyətləri ifadə edən bu ad, tarixdə İslam peyğəmbərinin qızı ilə də əlaqəli olduğu üçün xüsusi bir hörmətə malikdir.
Əgər siz bu adı seçməyi düşünürsünüzsə və ya bu adı daşıyan birini tanıyırsınızsa, bu adın sahibinin yüksək mənəvi dəyərlərə, mərhəmətə və zərif xarakterə malik olacağını söyləmək mümkündür.