Çapay adı, qədim türkcə köklərə sahib olan və dərin mənalı bir addır. Adın etimologiyasına dair ən geniş yayılmış nəzəriyyə, onun "Cab" və "Ay" sözlərindən törədiyini irəli sürür.
"Cab", qədim türkcədə "məşhur", "tanınmış", "şöhrətli" və ya "müdrik" kimi mənalara malik bir sözdür. Bu, ad sahibi haqqında yüksək ehtiram və hörməti ifadə edir, onun ictimai həyatda əhəmiyyətli bir yer tutmasını və ya xüsusi bacarıqlara sahib olmasını simvolizə edir. Qədim cəmiyyətlərdə şöhrət və müdriklik yüksək qiymətləndirilən keyfiyyətlər idi və "Cab" sözü bu keyfiyyətlərin daşıyıcısı olan bir şəxsi təsvir edir.
"Ay" isə gözəllik, nur, parlaqlıq və ilahilik simvolu olan səma cisminin adıdır. Ayın nuru həm fiziki, həm də metafiziki olaraq həyatı aydınladır, ümid və bərəkət gətirir. "Ay" sözünün Çapay adına əlavə olunması, adın mənasını daha da zənginləşdirərək, "Cab"ın ifadə etdiyi xüsusiyyətlərə ilahi bir parıltı, mənəvi bir nur əlavə edir.
Beləliklə, Çapay adı "məşhur ay", "şöhrətli ay", "müdrik ay" kimi tərcümə oluna bilər. Bu, ad sahibinin həm dünyəvi, həm də mənəvi aləmdə parlaq, nüfuzlu və hörmətə layiq bir şəxs olacağını proqnozlaşdırır. Çapayev soyadının əsasında duran bu adın mənasının dərk edilməsi, adın tarixi köklərini və mədəni əhəmiyyətini daha yaxşı anlamağa kömək edir.
Maraqlı bir məqam kimi qeyd edək ki, adın mənşəyinə dair müxtəlif fərziyyələr mövcuddur. Lakin "Cab" və "Ay" sözlərinin birləşməsi, Çapay adının mənasını ən dolğun şəkildə izah edən ən inandırıcı nəzəriyyədir.