Hicrət sözünün ən geniş mənası "başqa yerə getmək, köçmək" deməkdir. Bu, sadəcə fiziki bir yer dəyişikliyini deyil, həm də məcazi olaraq, bir vəziyyətdən digərinə keçməyi, bir həyat tərzinin digərinə dəyişməsini əhatə edə bilər. Beləliklə, hicrət yalnız coğrafi bir hərəkət deyil, eyni zamanda, ruhani, ictimai və ya mənəvi bir transformasiya ola bilər.
İslam tarixində Hicrət termini, əsasən, Peyğəmbər (s.ə.s)-in 622-ci ilin 16 iyulunda Məkkədən Mədinəyə köçməsi ilə əlaqələndirilir. Bu hadisə, İslam tarixinin başlanğıc nöqtəsi kimi qəbul edilir və İslam təqvimi də bu tarixdən başlayaraq hesablanır. Məkkədə müşriklərin təzyiqlərinə məruz qalan müsəlmanlar üçün bu köç, həm imanlarını qorumaq, həm də dini təbliğ etmək üçün yeni bir mərhələnin başlanğıcı idi.
Məkkədən Mədinəyə olan bu səyahət sadəcə bir köç deyildi; bu, Allah yolunda mübarizə aparan bir icmanın yeni bir cəmiyyət qurması üçün bir fürsət idi. Mədinədə müxtəlif qəbilələrin bir arada yaşadığı çoxmədəniyyətli bir mühitdə, müsəlmanlar öz inanclarını yaşamaq, öz icmalarını qurmaq və İslamı yaymaq üçün əlverişli şərait tapdılar. Bu, inancları uğrunda mübarizə aparan və yeni bir həyat qurmaq üçün öz vətənlərindən uzaqlaşan bütün insanlara ilham verən bir hadisədir.
Beləliklə, Hicrət, İslam tarixinin təməl daşlarından biri olmaqla yanaşı, həm də ümumi mənada, çətinliklərin öhdəsindən gəlmək, yeni bir başlanğıc yaratmaq və öz həyatının məsuliyyətini götürmək üçün səylərin simvoludur. Bu mənada, Hicrət yalnız bir keçmiş hadisə deyil, hər bir insan üçün həmişə aktual olan bir mesajdır.