Xocalı adı, əsasən, "Xoca Əli" və ya "Xoca Alı" adlı şəxslərlə əlaqələndirilir. Bu adda "Xoca" sözü fars mənşəli olub, müqəddəs şəxs, din xadimi, hörmətli kişi mənasını verir. Beləliklə, Xocalı adı, "hörmətli Əli" və ya "müqəddəs Alı" kimi tərcümə edilə bilər. Bu, ərazidə yaşayan və hörmət qazanan bir din xadiminin adından götürülmüş ola bilər.
Ancaq Xocalının mənası yalnız "Xoca Əli" və ya "Xoca Alı" ilə məhdudlaşmır. Tarixi mənbələrə əsasən, bu adın mənşəyi ilə bağlı başqa fərziyyələr də mövcuddur. Məsələn, bəzi tədqiqatçılar "Xoca"nın yerli bir titulu, yaxud da yaşayış məntəqəsinin əsasını qoyan bir şəxsin adı olduğunu irəli sürürlər. Belə bir halda, Xocalı adı sadəcə bir şəxsin adından deyil, həm də o şəxsin ictimai mövqeyindən və ya yaşayış məntəqəsinin əsasını qoymasından irəli gəlir.
Xocalı toponimi, eyniadlı şəhərlə bağlı olaraq, həm də coğrafi mövqeyi və tarixi əhəmiyyəti ilə bağlı müəyyən mənalar daşıyır. Qarabağ bölgəsində yerləşən Xocalı, əsrlər boyu müxtəlif mədəniyyətlərə ev sahibliyi edib və bu mədəniyyətlərin izlərini özündə yaşadır. Ona görə də, Xocalı adının mənası sadəcə bir şəxsin adını deyil, həm də zəngin bir tarixi və mədəni irsi əks etdirir.
Nəhayət, 20 Yanvar faciəsindən sonra Xocalı adı dünya miqyasında tanınmış bir ad halına gəlmişdir. Xocalı soyqırımı, adın tarixi və coğrafi mənasından başqa, yeni bir məna qazanmışdır – qanlı faciə, milli matəm, dəhşətli bir hadisənin rəmzi. Bu hadisə, Xocalı adının mənasını daha da genişləndirmiş və acı bir tarixi yaddaş kimi qalmışdır.