Azov adı, qədim dövrlərdən bəri mövcud olan və zəngin tarixə malik olan bir coğrafi adın mənşəyindən qaynaqlanır. Bu ad, həm Azov dənizinin, həm də Azov şəhərinin adının əsasını təşkil edir. Ancaq adın etimologiyası birmənalı deyil və müxtəlif tədqiqatçılar tərəfindən müxtəlif şəkildə izah olunur.
Ən geniş yayılmış versiyaya görə, "Azov" adı, qədim türk dillərindəki "azak" və ya "azaq" sözündən törəyib. Bu söz "ağız", "dəniz girişi", "boğaz" mənalarını verir. Azov dənizinin Qara dənizə nisbətən daha kiçik ölçüləri və Don çayının ərazisinə açılan dar bir girişi bu etimologiyanı daha da əsaslandırır. Beləliklə, "Azov" adı dənizə onun coğrafi mövqeyinə işarə edərək verilmişdir - Qara dənizə doğru açılan nisbətən kiçik və dar bir giriş.
Başqa bir versiya isə, adın alan dilindən – "Asow" sözündən törədiyini iddia edir. Bu sözün dənizlə əlaqəli bir mənası olduğu güman edilir, lakin bu versiya daha az dəstəklənir və daha çox mübahisələrə səbəb olur.
Maraqlı bir məqam odur ki, Azov adı yalnız coğrafi obyektlərlə məhdudlaşmır. Tarix boyu müxtəlif xalqların mədəniyyətində və ədəbiyyatında öz əksini tapmış, müxtəlif mif və əfsanələrdə yer almışdır. Bu, adın zaman keçdikcə daha da geniş məna kəsb etdiyini və xalqların kollektiv yaddaşında öz izini qoyduğunu göstərir.
Nəticə olaraq, "Azov" adı sadəcə bir coğrafi ad deyil, həm də zəngin tarixi və mədəni bir irsin daşıyıcısıdır. Onun mənşəyi ilə bağlı müxtəlif tədqiqatlar və fərziyyələr, adın öyrənilməsi və dərk edilməsinin nə qədər maraqlı və mürəkkəb olduğunu göstərir.