Şəmistan adı, fars dilindən gələn "şam" (şam) və "istan" (yer, diyar, ərazi) sözlərinin birləşməsindən əmələ gəlmişdir. Sadəcə "şamı olan yer" və ya "işığı olan ərazi" kimi tərcüməsi, adın bütün zənginliyini əks etdirmir. Daha dəqiq olaraq, Şəmistan, günəşin, işığın, parlaqlığın, həmçinin ruhani nurun, ilahi nurun bol olduğu, aydınlığı və nuraniyyəti simvolizə edən bir yer deməkdir.
Bu ad, yalnız coğrafi məkanın işıqlı, günəşli olmasını deyil, həm də ruhani və mənəvi bir parlaqlığı, əxlaqi təmizliyi, insanın qəlbindəki nuru ifadə edə bilər. Belə ki, "şam" sözü yalnız fiziki işıq mənasını daşımır, eyni zamanda həqiqət, hidayət, bilik və kamilliyin də simvolu kimi qəbul edilir. Bu baxımdan Şəmistan, həm fiziki, həm də mənəvi cəhətdən aydınlıq, nur və inkişafın məkanı kimi təsvir edilə bilər.
Tarixi kontekstdə, Şəmistan adı verilən yerlərin coğrafi mövqeyi, məsələn, günəşli və açıq bir düzənlik və ya dağ yamacı ola bilərdi. Ancaq adın əsl mahiyyəti, bu fiziki təsvirdən daha dərindir. O, adətən, səadətli, xoşbəxt, mənəvi cəhətdən zəngin bir məkanı, yaxud belə bir yerin insanları üçün xoş bir simvol kimi qəbul edilə bilər.
Ümumiləşdirərək demək olar ki, Şəmistan adı, sadə bir coğrafi təsvirdən uzaqlaşaraq, dərin mənəvi və simvolik bir məna daşıyır. O, işığın, nurun, həqiqətin və kamilliyin təcəssümüdür və bu səbəbdən də əlamətdar və unudulmaz bir addır.