Çələng sözü, Azərbaycan dilində geniş yayılmış və zəngin mənalı bir sözdür. Sadəcə "gül və bitkilərdən düzəlmiş zinət, bəzək, tac" kimi qısa bir təriflə məhdudlaşdırmaq onun əsl mahiyyətini tam əks etdirmir.
Əslində, çələng daha çox bir simvoldur. O, təbiətin gözəlliyini, həyatın çiçəklənməsini, sevinci, bayramı, qələbəni, ancaq həm də əzabı, kədəri və hətta ölümün qaçılmazlığını ifadə edə bilir. Hansı mənada istifadə olunmasından asılı olaraq, çələng müxtəlif duyğuları və mənaları özündə birləşdirir.
Çələngin hazırlanmasında istifadə olunan bitkilərin növü də onun mənasını dəyişə bilir. Məsələn, qırmızı gül çələngi sevgi və ehtiramı, ağ gül isə saflığı və məsumluğu ifadə edir. Xırda, rəngarəng çiçəklərdən düzəlmiş çələnglərin isə daha şən və canlı bir mənası var.
Tarix boyu çələng müxtəlif mərasimlərdə, bayramlarda və adət-ənənələrdə geniş istifadə olunmuşdur. Qədim dövrlərdən bəri qəhrəmanları, qalibləri, tanrıları və ya mərhumları təqdis etmək üçün çələnglər düzəldilirdi. Toy mərasimlərində, yubileylərdə, yas mərasimlərində belə çələnglər önəmli yer tutur.
Beləliklə, "çələng" sadəcə bir bəzək əşyası deyil, həm də zəngin simvolik mənaya malik, tarixi kökləri olan və mədəniyyətimizin ayrılmaz hissəsi olan bir anlayışdır. Onun mənası kontekstdən, istifadə olunan bitkilərdən və mərasimin növündən asılı olaraq dəyişir və geniş şəkildə interpretasiya edilə bilər.