Gülbəz adı, ilk baxışda sadə görünən, lakin daha dərin bir mənaya malik olan gözəl bir addır. "Gül bəsdir" və ya "qız kifayətdir; daha qız lazım deyil" mənasını daşıyan bu ad, qədim Azərbaycan adət-ənənələri ilə sıx bağlıdır.
Adın "gül bəsdir" mənası, ailədə artıq bir qız övladının olması və bununla kifayətlənmənin ifadəsidir. O dövrün sosial kontekstində, bir çox ailənin oğul arzusunda olması nəzərə alınarsa, Gülbəz adının seçilməsi, qız övladına olan sevinci və onun əvəzsizliyini vurğulayır. Bu, qızın ailədəki qiymətini və əhəmiyyətini göstərir.
Digər bir təfsiri isə, "qız kifayətdir; daha qız lazım deyil" mənasıdır. Bu məna, bəzi hallarda, qız övladının xoşbəxtlik və müvəffəqiyyətinə olan inamı, daha çox qız övladı istəməməyi bildirə bilər. Bu məna, müasir dünyada daha az yayılmış olsa da, tarixi kontekst daxilində adın mənasının daha dolğun anlaşımasına kömək edir.
Ancaq adın mənasını yalnız bu iki təfsirlə məhdudlaşdırmaq düzgün olmazdı. Gülbəz adı, "gül" sözünün gözəllik, incəlik, zəriflik kimi müsbət mənalarını da özündə əks etdirir. Beləliklə, Gülbəz adı, həm ailəyə olan sevinci, həm də qız övladının gözəl xüsusiyyətlərini ifadə edən bənzərsiz bir ad olaraq qalır.
Nəticə olaraq, Gülbəz adı sadəcə bir ad deyil, zamanın izlərini özündə daşıyan, tarixi, sosial və mədəni kontekstlərlə zəngin bir mədəni irsimizin təcəssümüdür. Bu adın dərinliyinə varmaq, adın sahibini daha yaxından tanımaq və onun kökləri ilə bağını dərk etmək üçün əla bir fürsətdir.