Artmaq – miqdar, ölçü, həcm, intensivlik və s. cəhətdən çoxalmaq, böyümək, inkişaf etmək deməkdir. Müxtəlif kontekstlərdə müxtəlif mənalarda işlənə bilər: əhalinin artması, bilik səviyyəsinin artması, qiymətlərin artması və s.
Antonimlər:
Əskilmək
Əskilmək sözü "artmaq"ın əks mənasını ifadə edərək, azalmaq, kiçilmək, tükənmək, köhnəlmək mənalarını verir. Əsasən miqdar, ölçü və ya keyfiyyət baxımından azalmanı ifadə edir. Məsələn, əhalinin əskilməsi, mal-qaranın əskilməsi, torpağın əskilməsi (meyvə verən qabiliyyətinin azalması) kimi mənalarda işlənə bilər. Həm məişət dilində, həm də ədəbiyyatda geniş istifadə olunur.
Sənə bizdən salam, qurultayımız! Artır, əskilməyir bizim sayımız (S.Rüstəm).
Azalmaq
Azalmaq sözü “artmaq”ın tam əksidir və miqdar, ölçü, intensivlik və s.-nin azalmasını bildirir. “Artmaq”dan fərqli olaraq, “azalmaq” daha çox konkret miqdarların azalmasını ifadə edir. Məsələn, pulun azalması, suyun azalması, əmlakın azalması və s. Həm gündəlik danışıq dilində, həm də rəsmi yazılarda geniş istifadə olunur.
Kəsilmək
Kəsilmək sözü bəzi hallarda "artmaq"ın antonimi kimi çıxış edə bilər. Xüsusilə, davamlı bir prosesin dayandırılması, kəsilməsi mənasında işlənir. Məsələn, artımın kəsilməsi, inkişafın kəsilməsi kimi ifadələrdə istifadə olunur. Bu antonimlik konteks-asılıdır və hər zaman tam əkslik yaratmır.
Tükənmək
Tükənmək sözü “artmaq”ın antonimi kimi, ehtiyatların, ehtiyatların qurtarmasını, tükənməsini bildirir. Əsasən məhdud resurslara aid olur. Məsələn, ehtiyatların tükənməsi, səbrinin tükənməsi, gücün tükənməsi kimi ifadələrdə işlənir. Bu, “azalmaq”dan fərqli olaraq, tam tükənməni ifadə edir.