Ayaz – şiddətli soyuq, qışın sərt soyuğu deməkdir. Adətən qarlı və küləkli havada müşahidə olunur. Həm təbiət hadisəsi, həm də metaforik mənada istifadə oluna bilir.
Antonimlər:
İsti
İsti sözü ayazın tam əksidir və yüksək temperaturu, isti havayı bildirir. Ayaz şiddətli soyuğu təsvir edərkən, isti isə əksinə, istilik və rahatlığı ifadə edir. Həm fiziki, həm də məcazi mənalarda istifadə oluna bilir. Məsələn, "isti münasibət", "isti çörək" ifadələrində isti sözü həm fiziki temperaturu, həm də xoş hissləri, rahatlığı bildirir. Ayazın təbiət hadisəsi kimi istifadəsi ilə müqayisədə, isti daha geniş kontekstdə istifadə olunur – həm hava şəraiti, həm də qida, əşyalar, münasibətlər üçün.
"Yorğun adam kimi, elə bil bu an; İsti tər tökürdü yerin sinəsi" (H.Hüseyinzadə)
İlıq
İlıq, ayazdan daha zəif bir antonimdir. İsti ilə ayaz arasındakı orta temperaturu ifadə edir. Ayaz kəskin soyuqluğu təsvir edərsə, ılıq nə çox soyuq, nə də çox isti olan bir temperaturu bildirir. Əsasən hava şəraiti ilə əlaqədar istifadə olunur, lakin məcazi mənada da işlədilə bilər, məsələn, "ılıq münasibət" kimi.
Mülayim
Mülayim, həm hava şəraiti, həm də digər sahələrdə (məsələn, xasiyyət, rəftar) ayazın antonimi kimi istifadə oluna bilər. Ayazın kəskinliyinə qarşı, mülayim orta dərəcədə bir temperaturu, sakitliyi və yumşaqlığı ifadə edir. Həm fiziki, həm də metaforik mənada işlədilə bilər.