Başılovlu – sürətli, qəzəbli, həyəcanlı, əsəbi hərəkətlərlə xarakterizə olunan vəziyyət və ya davranış deməkdir. Bu söz əsasən insanın sürətli və qəfil hərəkətlərini ifadə etmək üçün işlədilir. Tez-tez nitqdə emosiyaların ifadəsində istifadə olunur.
Antonimlər:
Sakit: Başılovlunun əks mənasını ifadə edir. Sakitlik hərəkətsizliyi, sakitliyi, dincliyi, səssizliyi ifadə edir. Başılovlu hərəkətli və qəfildirsə, sakitlik əksinə, tarazlıq və sakitlik vəziyyətidir. Həm məişət dilində, həm də ədəbiyyatda geniş istifadə olunur. Misal üçün, "O, sakitcə oturub kitab oxuyurdu" cümləsində sakit sözü şəxsin dinc və sakit halını göstərir.
Sükunətli: Sakitliyə bənzəyir, lakin daha çox daxili sükunəti, sakitliyi ifadə edir. Başılovlu xarici hərəkətlərlə bağlıdırsa, sükunətli daha çox daxili vəziyyəti təsvir edir. Əsasən ədəbi üslubda istifadə olunur.
Təmkinli: Başılovlu həddindən artıq hərəkətlilik və qəfilliklə səciyyələnirsə, təmkinli sözü hərəkətlərdə ölçülü olmağı, nəzarətli və ehtiyatlı olmağı ifadə edir. Bu söz daha çox rəsmi və ya ciddi kontekstlərdə istifadə olunur.
Nümunələr:
Başılovlu yazı stoluna sarı qaçdı.
O, sakitcə oturub kitab oxuyurdu.
Onun təmkinli hərəkətləri hamını heyrətləndirdi.