Binamus - şərəfsiz, namussuz, vicdansız, əxlaqsız, həyasız mənalarında işlənən bir sözdür. Ümumiyyətlə, mənfi keyfiyyətləri ifadə edir və insanın əxlaqi keyfiyyətlərinin aşağı səviyyədə olmasını bildirir.
Antonimlər:
Namuslu: Binamusun antonimi olan "namuslu" sözü, yüksək əxlaqi keyfiyyətlərə, şərəfə, vicdana malik olan insanları təsvir edir. Namuslu insan həmişə ədalətli, dürüst və etibarlı olur. Bu söz həm gündəlik danışıq dilində, həm də ədəbiyyatda geniş istifadə olunur. Məsələn, "namuslu vətəndaş", "namuslu ailə" kimi ifadələr tez-tez rast gəlinir.
Əxlaqlı: "Əxlaqlı" sözü də binamusun antonimidir və yüksək əxlaqi prinsiplərə sadiq qalan, dəyərlərə hörmət edən insanları ifadə edir. Binamusun əksinə, əxlaqlı insan öz hərəkətlərinə görə məsuliyyət daşıyır və cəmiyyətə faydalı olmağa çalışır. Ədəbiyyatda "əxlaqlı gənc", "əxlaqlı qadın" kimi ifadələr istifadə olunur.
Şərəfli: "Şərəfli" sözü binamus sözünün antonimi olub, şərəf və ləyaqətə sahib olan insanı, həmçinin onun hərəkətlərini ifadə edir. Şərəfli insan həmişə öz sözünün və əməlinin ardınca durur, prinsiplərinə sadiq qalır. Bu söz, xüsusən də tarixi əsərlərdə qəhrəmanların xarakterini təsvir etmək üçün işlədilir.
Vicdanlı: Binamusun əksi olan "vicdanlı" sözü, öz vicdanının səsinə qulaq asan, dürüst və ədalətli insanı təsvir edir. Vicdanlı insan öz hərəkətlərinin əxlaqi tərəfini düşünərək hərəkət edir. Bu söz həm gündəlik danışıqda, həm də peşəkar mühitdə geniş istifadə olunur (məsələn, "vicdanlı işçi").
Həyalı: "Həyalı" sözü də binamusun bir antonimidir. Həyalı insan öz davranışlarına, sözlərinə nəzarət edir, həddini bilir və hörmətlidir. Bu söz, xüsusilə qadınların xarakterini təsvir etmək üçün istifadə olunur.
Atamın qanını unutmaq üçün mən gərək bişərəf və binamus bir adam olam (M.İbrahimov)
Qan, həyalı, namuslu qadının başına sıçradı, əlini çəkib şala büründü (S.S.Axundov)