Cavanlıq insan həyatının gənclik dövrünü, həmçinin gəncliklə bağlı olan bütün keyfiyyətləri (güc, enerji, canlılıq, təravət, gözəllik və s.) əks etdirən bir anlayışdır. Bu dövr insanın fiziki və ruhi inkişafının zirvəsinə doğru irəliləməsi ilə xarakterizə olunur. Cavanlıq həm də yeni başlanğıcların, ümidlərin, arzuların və enerjinin simvoludur.
Antonimlər:
Qocalıq
Cavanlığın antonimi olan qocalıq, insan həyatının son mərhələsini, fiziki və zehni qüvvədə zəifləməni, yaşa bağlı dəyişiklikləri ifadə edir. Qocalıq bioloji bir proses olsa da, sosial və mədəni baxımdan da müxtəlif mənalar kəsb edə bilər. Bəzi mədəniyyətlərdə qocalıq hörmət və təcrübənin simvolu, digərlərində isə zəiflik və köhnəliyin simvolu kimi qəbul olunur. Qocalıq termini ədəbiyyatda, məişətdə, tibbdə və s. sahələrdə geniş istifadə olunur.
Cavanlıqda daş daşı, qocalıqda ye aşı.
Bu atalar sözü cavanlığın gücünü və qocalığın zəifliyini müqayisə edir. Cavanlığın gücü ağır yük daşımaqla, qocalığın zəifliyi isə daha yüngül işlərlə (aş yemək) təsvir olunur.
Köhnəlmişlik
Köhnəlmişlik, cavanlığın antonimi kimi, fiziki obyektlərin, hadisələrin və ya anlayışların vaxtın təsiri altında köhnəlməsini, öz aktuallığını itirməsini bildirir. Bu, həm maddi (məsələn, köhnəlmiş bina), həm də mənəvi (məsələn, köhnəlmiş adət-ənənələr) sahələrə aid ola bilər. Köhnəlmişlik ədəbi əsərlərdə, tarixi tədqiqatlarda və gündəlik danışıqlarda istifadə olunur.
Solğunluq
Cavanlığın təravətini və canlılığını əks etdirən "cavanlıq" sözünün antonimi kimi "solğunluq" da istifadə oluna bilər. Solğunluq, rəngsizliyi, enerjinin azlığını, cansızlığı ifadə edir. Bu termin ədəbiyyatda təsvirlərdə, məişətdə insanın üzü və ya əhval-ruhiyyəsi üçün istifadə olunur. Məsələn, "üzü solğun görünürdü" ifadəsi adamın xəstə və ya yorulmuş olduğunu göstərir.