Cəsurluq – qorxu və təhlükə qarşısında iradənin gücü, qətiyyətlilik, cəsarət, igidlik, qorxusuzluq deməkdir. Bu keyfiyyət insanı riskli və çətin vəziyyətlərdə hərəkətə təşviq edir, maneələrin öhdəsindən gəlməyə kömək edir. Cəsurluq həm fiziki, həm də mənəvi cəhətdən təzahür edə bilər. Fiziki cəsurluq fiziki təhlükə ilə üzləşdikdə göstərilən cəsarətdir, mənəvi cəsurluq isə ədalət uğrunda mübarizə aparmaq, öz prinsip və inamlarını müdafiə etmək kimi hallarda özünü göstərir.
Antonimlər:
Qorxaqlıq
Qorxaqlıq cəsurluğun tam əksidir. Bu, təhlükə və çətinliklərlə qarşılaşdıqda qorxu və narahatlıq hissinin üstünlük təşkil etməsidir. Qorxaqlıq insanın hərəkət qabiliyyətini məhdudlaşdırır, qərar verməsini çətinləşdirir və həyatının müxtəlif sahələrində problemlərə səbəb ola bilər. Qorxaqlıq ədəbiyyatda, psixologiyada və məişətdə geniş istifadə olunur. Bəzən qorxaqlıq təhlükənin obyektiv qiymətləndirilməsi ilə bağlı ola bilər, bəzən isə psixi pozğunluğun əlaməti ola bilər.
Qardaşın cəsurluğundan doğan iftixar hissi Anatolinin qəlbini doldurdu. (S.Vəliyev)
Hər bir xəsis adamda olduğu kimi, bunda da təbiət böyük qorxaqlıq yaratmışdı. (S.S.Axundov)
Çəkincəklik
Çəkincəklik qorxaqlığa oxşayır, lakin daha çox qərar qəbul etməkdə, təşəbbüs göstərməkdə tərəddüd və ehtiyatsızlıq kimi təzahür edir. Bu, insanın öz imkanlarına, bacarıqlarına inamının az olmasına, özünə şübhə etməsinə bağlı ola bilər. Çəkincəklik əsasən mənəvi sahədə özünü göstərir. Məsələn, insan öz fikrini açıq şəkildə bildirməkdən çəkinə bilər, ya da riskli layihələrə qoşulmaqdan imtina edə bilər.
Qeyrətsizlik
Qeyrətsizlik, cəsarətsizlik kimi, əsasən mənəvi sahədə özünü göstərən bir antonomdur. Qeyrətsiz insan ədalətsizliyə, haqsızlığa qarşı mübarizə aparmaqdan çəkinər, öz haqqını müdafiə etməz. Bu, passivlik, fəaliyyətsizliyə gətirib çıxarır. Qeyrətsizlik insanın özünün və yaxınlarının maraqlarını qorumaq qabiliyyətinin olmaması ilə səciyyələnir.