Despot: Hökmdar, özbaşınalıq edən, zalım və amansız hökmdar.
Antonimlər:
Rəhmli: Despotun əksinə olaraq, rəhmli sözü mərhəmətli, şəfqətli, ədalətli və xalqına qayğı göstərən bir hökmdarı və ya insanı ifadə edir. Rəhmli hökmdar xalqının rifahını düşünər, ədalətli qanunlar qəbul edər və onlara qarşı amansızlıq göstərməz. Bu söz həm ədəbiyyatda, həm də məişətdə geniş istifadə olunur. Məsələn, "rəhmli ata", "rəhmli qəlbi olan insan" ifadələrində rəhmlilik keyfiyyəti vurğulanır.
Ədalətli: Despotun əsas xüsusiyyətlərindən biri də ədalətsizliyi və özbaşınalığıdır. Ədalətli sözü isə hər kəsə qarşı haqqı, doğruluğu və bərabərliyi təmsil edir. Ədalətli hökmdar qanunların hamı üçün eyni şəkildə tətbiq olunmasını təmin edər, ayrı-seçkilik etməz və öz maraqlarını xalqın maraqlarından üstün tutmaz. Bu antonim əsasən ictimai-siyasi kontekstdə, hüquq və ədalət sahələrində istifadə olunur.
Xeyirxah: Despot hökmranlığı ilə əlaqəli olan mənfi keyfiyyətlərə əks olaraq, xeyirxah sözü yaxşılıq edən, insanlara kömək edən, müsbət keyfiyyətləri olan bir insanı təsvir edir. Xeyirxah hökmdar xalqının rifahını hədəfləyər, onlara maddi və mənəvi dəstək olar, həmçinin qanunvericilik vasitəsilə onların həyatını yaxşılaşdırmağa çalışar. Bu antonim məişətdə, ədəbiyyatda və sosial kontekstdə geniş yayılıb.
Mən də ürəyi rəhmli adamam. (S.Qədirzadə)
Taxt və tac, yaxşı məqsədlə işə başlayan Nadiri də despota çevirir. (M.Arif)