Dəcəllik – əsasən uşaqlarda müşahidə olunan, əsassız şəkildə yaramazlıq, inadkarlıq, əziyyətverici davranışlar göstərmək, ətrafındakıları narahat etmək meylidir. Bəzən isə yetkinlərdə də özünü göstərən, qəsdən əsassız hərəkətlər etmək, qaydalara riayət etməmək kimi halları əhatə edir. Dəcəllik həm müsbət, həm də mənfi kontekstdə istifadə oluna bilir. Müsbət mənada dəcəllik şənlik, canlılıq, oynaqlıq kimi mənaları ifadə edə bilər.
Antonimlər:
Dinclik
Dinclik dəcəllik üçün ən yaxın antonimdir. Dinclik sakitlik, sakit həyat tərzi, narahatçılığın, qarışıqlığın və yaramazlığın olmaması deməkdir. Dinclik əsasən sakit və sakit bir həyat tərzi ilə əlaqələndirilir. Dəcəllikdəki fəallıq və qarışıqlıq dincliyin tam əksidir. Həm uşaqlar, həm də böyüklər üçün dincliyə can atmaq təbii haldır. Ədəbiyyatda dincliyə olan ehtiyac tez-tez motiv kimi göstərilir.
Ancaq o, institutun qəbul imtahanlarına qədər beyninə dinclik də verməli idi (S.Qədirzadə).
İtaətkarlıq
İtaətkarlıq, dəcəllikdən fərqli olaraq, qaydalara, əmrlərə və göstərişlərə riayət etmək deməkdir. Dəcəl uşaq inadkar və itaətsiz olur, itaətkar uşaq isə böyüklərin sözünə tabe olur. İtaətkarlıq cəmiyyətdə qayda-qanunun təmin olunması üçün vacibdir. Bu antonim cütü əsasən tərbiyə və davranış kontekstində istifadə olunur.
Sükunət
Sükunət, həm fiziki, həm də ruhi sakitliyi, hərəkətsizlik və səssizlik vəziyyətini ifadə edir. Dəcəl uşağın hərəkətləri və səs-küyü sükunətin tam əksidir. Sükunət daha çox sakit, düşüncəli, meditativ vəziyyətlə əlaqələndirilir. Ədəbiyyatda sükunət təbiətin təsvirində, fəlsəfi əsərlərdə və ya daxili düşüncənin ifadəsində tez-tez istifadə olunur.
Hörmət
Dəcəllik hörmətin əksinədir. Hörmət başqasının haqqına, fikrinə, qərarlarına və ya nüfuzuna dəyər vermək, onu qiymətləndirmək deməkdir. Dəcəl davranışlar isə başqalarına hörmətsizlik, laqeydlik və ya təhqir kimi qəbul edilə bilər. Hörmət və dəcəllik arasında olan ziddiyyət əsasən sosial davranışlarda müşahidə olunur.