Dikbaşlıq özünü başqalarından üstün tutma, təkəbbür, qürur, özünü bilməmək kimi halları özündə əks etdirən bir xüsusiyyətdir. Bu xüsusiyyət həm fərdlərarası münasibətlərdə, həm də ictimai həyatda özünü göstərə bilir. Dikbaşlıq insanları bir-birindən uzaqlaşdıra, əlaqələri pozaraq qarşıdurmalara səbəb ola bilər. Müxtəlif kontekstlərdə fərqli çalarlarda özünü göstərir. Məsələn, ədəbiyyatda dikbaşlıq qəhrəmanın qürurunu, inadını və ya özünə inamını ifadə edə bilər, halbuki məişətdə bu, sadəcə xoşagəlməz xarakter xüsusiyyəti olaraq qəbul edilə bilər.
Antonimlər:
Təvazökarlıq
Təvazökarlıq dikbaşlığın əksinə olaraq, özünü başqalarından aşağı tutmaq, həddən artıq təmkinli olmaq, öz qabiliyyətlərini və əhəmiyyətini qiymətləndirməmək deməkdir. Təvazökarlıq, ümumiyyətlə, müsbət bir xüsusiyyət kimi qəbul edilir və xoş münasibətlərin qurulmasına kömək edir. Həm ədəbiyyatda, həm də məişətdə təvazökarlıq müsbət xarakter xüsusiyyəti kimi təsvir olunur. Təvazökar insan öz nailiyyətlərini vurğulamaqdan çəkinir, digərlərinin fikirlərinə hörmətlə yanaşır.
Dikbaşlığın axırı budur (A.Şaiq)
Şərəf oğlu dostunun bu hərəkətini təvazökarlıq sayıb ürəkdən razı qalırdı (M.İbrahimov)
Səmimiyyət
Səmimiyyət, dikbaşlığın əksinə olaraq, özünü olduğu kimi göstərmək, riyakarlıqdan uzaq olmaq deməkdir. Dikbaşlıqda özünü üstün göstərmək istəyi varsa, səmimiyyətdə isə özünə olan inam və açıqlıq ön plana keçir. Səmimi insan başqalarına qarşı qərəzsiz və dürüst davranır, öz fikirlərini açıq şəkildə ifadə edir. Ədəbiyyatda səmimiyyət obrazların gerçək simalarının açılmasına, məişətdə isə sağlam münasibətlərin qurulmasına kömək edir.
Ədalətlilik
Ədalətlilik, dikbaşlıqdan fərqli olaraq, hər kəsə qarşı ədalətli və qərəzsiz yanaşmaq, haqqı müdafiə etmək, öz maraqlarını başqalarının hüquqlarından üstün tutmamaq deməkdir. Dikbaşlıqda öz maraqlarını irəli çəkmək meyli varsa, ədalətlilikdə isə hər kəsə bərabər münasibət önə çəkilir. Həm hüquq, həm də ictimai həyatda ədalətlilik vacib bir prinsipdir. Ədəbi əsərlərdə ədalətsizliyə qarşı mübarizə mövzusu tez-tez işlənilir.