Dinləmək - səsin, nitqin, musiqinin və ya başqa bir səs mənbəyinin qəbul edilməsi prosesidir. Bu, həm fiziki, həm də mental bir prosesdir. Fiziki cəhətdən, səs dalğaları qulaq pərdəsinə təsir edir və beyində səs kimi qəbul edilir. Mental cəhətdən isə, dinləmə prosesi diqqət və anlayış tələb edir. Dinləmək passiv və aktiv formada ola bilər. Passiv dinləmə sadəcə səsləri eşitməyi əhatə edir, aktiv dinləmə isə anlayış, reaksiya və cavab verməyi nəzərdə tutur. Dinləmək müxtəlif sahələrdə, o cümlədən ədəbiyyatda, dilçilikdə, psixologiyada və gündəlik həyatda mühüm rol oynayır.
Antonimlər:
Söyələmək
Söyələmək, dinləməyin əksidir və nitq çıxarmaq, danışmaq, öz fikirlərini və ya sözlərini ifadə etmək deməkdir. Dinləmək passiv bir prosesdirsə, söyələmək aktiv bir prosesdir. Həm ədəbiyyatda, həm də gündəlik həyatda geniş istifadə olunur. Söhbət zamanı dinləmək və söyələmək bir-birini tamamlayan proseslərdir.
Rəis sizi məmnuniyyətlə dinləyir (İ.Əfəndiyev); Mən sizə əqidəmi söylədim (M.İbrahimov).
Sükut etmək
Sükut etmək, dinləməyin tam əksi deyil, lakin kontekstə görə əks məna verə bilər. Sükut etmək, səs çıxarmamaq, danışmamaq deməkdir. Dinləmək aktiv və ya passiv ola bilərkən, sükut etmək həmişə passiv bir hərəkətdir. Ədəbiyyatda sükut, bəzən düşüncə, əzab və ya ciddi bir məqamı göstərir. Gündəlik həyatda isə sükut, hörmət, razılıq və ya etiraz ifadə edə bilər.
Otaqda dərin sükut hökm sürürdü.
İgna etmək
İgna etmək, dinləməyin tam əksi deyil, amma bəzi kontekstlərdə əks məna verə bilər. İgna etmək, məlumatı qəbul etməmək, diqqət yetirməmək deməkdir. Dinləmək, məlumatın qəbul edilməsini nəzərdə tutur, igna etmək isə qəbul edilməməsini. Əsasən, ünsiyyət prosesləri ilə bağlıdır. Ədəbiyyatda igna edilmə, bəzən qəhrəmanın qətiyyətsizliyini və ya qarşı tərəfin təsir gücünü göstərir.
O, müəllimin sözlərini igna edirdi.