Dirilik – canlılıq, həyat, fəaliyyət, varlıq deməkdir. Bu söz həm insan, həm heyvan, həm də bitki aləminə aid olaraq istifadə oluna bilər. Əsasən canlıların həyat fəaliyyətinin olması, varlığının davam etməsi mənasını ifadə edir.
Antonimlər:
Ölüm
Ölüm diriliyin tam əksidir. Canlının həyat fəaliyyətinin tamamilə dayanması, bədənin bioloji funksiyalarının sona çatması deməkdir. Həm insan, həm də heyvan və bitki aləminə aiddir. Ədəbiyyatda, dilçilikdə və məişətdə geniş istifadə olunur. Ölüm haqqında müxtəlif fəlsəfi baxışlar mövcuddur.
“Vətən üçün ölümü şərəf bilirdim.”
Yoxluq
Yoxluq, bir şeyin, hadisənin, varlığın olmaması və ya mövcud olmaması deməkdir. Diriləyin əksidir, çünki dirilik varlığı, yoxluq isə yoxluğu bildirir. Yoxluq həm fiziki, həm də mənəvi mənada istifadə oluna bilər. Məsələn, bir insanın fiziki yoxluğu onun ölümünü, mənəvi yoxluğu isə onun əhəmiyyətinin olmamasını, unudulmasını ifadə edə bilər. Bu söz ədəbiyyatda, fəlsəfədə və gündəlik həyatda geniş yayılıb.
“Qaynım həmişəki kimi indi də Midhədin yoxluğunu mənə hiss etdirməyə çalışırdı.”
Sönüklük
Sönüklük, diriliyin zəifləməsi, azalması mənasını verir. Bu, həm fiziki, həm də mənəvi mənada istifadə oluna bilər. Fiziki sönüklük, bir canlının zəifləməsi, xəstəliyi, enerjisinin azalması demək ola bilər. Mənəvi sönüklük isə ruh düşkünlüyü, həvəssizliyi, ümidsizlik ifadə edə bilər. Ədəbiyyatda, məsələn, təbiətin payız və qış mövsümünü təsvir edərkən, və ya insan hisslərinin təsvirində istifadə olunur.