Əlləşmək – bir işi bacarmaq üçün çalışmaq, əziyyət çəkmək, qayğı göstərmək, fəaliyyətdə olmaq mənasını verir. Həmçinin, nəyisə düzəltmək, təmir etmək, təmizləmək üçün səy göstərmək mənasında da işlənir. Əsasən məişət və gündəlik həyatda istifadə olunur, lakin ədəbiyyatda da rast gəlinir.
Antonimlər:
Avaralanmaq
Avaralanmaq əlləşməyin əksidir və mənası işə laqeyd yanaşmaq, məsuliyyətdən yayınmaq, işə səhlənkar yanaşmaqdır. Bu söz əsasən məişət həyatında, insanın bir işə laqeyd yanaşmasını ifadə etmək üçün istifadə olunur. Əlləşmək aktiv fəaliyyət, avaralanmaq isə passivlik və laqeydliyi bildirir.
Fatma arvad hələ də təndir başında əlləşir (Mir Cəlal); Orda-burda avaralanırdı.
Tənbəllik etmək
Tənbəllik etmək də əlləşməyin antonimidir. Bu söz, bir işi etməkdən yayınmaq, fəaliyyətdən çəkinmək, tənbəllik göstərmək mənasını verir. Əlləşmək əməksevərliyi, tənbəllik etmək isə tənbəlliyi ifadə edir. Həm məişət həyatında, həm də ədəbiyyatda geniş istifadə olunur.
O, tənbəllik etməkdən başqa heç nə ilə məşğul olmurdu.
Laqeyd qalmaq
Laqeyd qalmaq, bir işə qayğı göstərməmək, onunla maraqlanmamaq, fəaliyyət göstərməmək mənasını verir. Bu söz, əsasən formal situasiyalarda, rəsmi və qeyri-rəsmi nitqdə istifadə olunur. Əlləşmək fəal iştirakı, laqeyd qalmaq isə tamamilə fəaliyyətdən kənar qalmağı bildirir.
O, problemlərə laqeyd qalırdı.