Əsarət – məcburiyyət, azadlığın olmaması, köləlik və ya başqa bir şəxsin iradəsinə tabe olma vəziyyətidir. Bu anlayış həm fiziki, həm də mənəvi məhdudiyyətləri əhatə edir. Əsarətin müxtəlif formaları mövcuddur: fiziki əsarət (məsələn, köləlik), siyasi əsarət (diktatura), iqtisadi əsarət (yoxsulluq) və mənəvi əsarət (qorxu, təzyiq).
Antonimlər:
Azadlıq
Azadlıq əsarətin tam əksidir. İnsanın öz iradəsini sərbəst şəkildə ifadə etməsi, hərəkət və düşüncə azadlığı, həmçinin siyasi, iqtisadi və sosial məhdudiyyətlərdən azad olma vəziyyətidir. Azadlıq anlayışı həm fərdi, həm də kollektiv səviyyədə müzakirə olunur. Ədəbiyyatda, fəlsəfədə, siyasi elmlərdə və gündəlik həyatda geniş istifadə olunur. Azadlıq mübarizəsi tarix boyu insan cəmiyyətinin inkişafında mühüm rol oynamışdır.
Zahiri əsarətdən xilas olduğumuz kimi, batini əsarətdən xilas olmalıyız (C.Məmmədquluzadə).
Onda azadlığa, gün işığına həsrət qoyanlara qarşı qəzəb hissi coşurdu (Mir Cəlal).
Hürriyyət
Hürriyyət, əsarətin antonimi kimi, həmçinin insanın öz həyatını sərbəst şəkildə idarə etmək, hərəkət və düşüncə azadlığına malik olma vəziyyətidir. Azadlıqdan fərqli olaraq, hürriyyət anlayışı daha çox insanın mənəvi, daxili azadlığını vurğulayır. Ədəbiyyatda, poeziyada tez-tez istifadə olunur və tez-tez mənəvi azadlıq, özünüifadə azadlığı ilə əlaqələndirilir.
Könül bir quşdur ki, sevməz əsarət; Daim çırpınır, istəyir hürriyyət (A.Səhhət).