Həris: Mal-dövlətə, pul-puluğa həddən artıq həvəsli, tamahkar olan; səxavətsiz, eqoist.
Antonimlər:
Səxavətli
Səxavətli sözü həris sözünün antonimi olub, mal-dövlətini, əmlakını başqaları ilə bölüşməkdə, ehtiyacı olanlara yardım etməkdə, sadaqə verməkdə xoş məmnuniyyət duyan, fədakar insanı ifadə edir. Həm məişət dilində, həm də ədəbiyyatda geniş istifadə olunur. Səxavətlilik müsbət bir xüsusiyyət sayılır və əxlaqi dəyərlərlə sıx bağlıdır.
"O, əlindəki son qəpikini də səxavətlə ehtiyacı olana paylayardı."
Fədakar
Fədakar sözü də hərisliyin əksini ifadə edərək, öz maraqlarını başqasının maraqlarının qarşısında ikinci plana keçirən, özündən keçən, başqalarının rifahı üçün hər şeyi qurban verməyə hazır olan insanı bildirir. Bu söz daha çox yüksək əxlaqi dəyərləri özündə əks etdirən kontekstlərə uyğun gəlir, məsələn, vətənə fədakarlıq, ailə üçün fədakarlıq.
"Fədakar əsgərlər ölkəmizi düşməndən qorudular."
Xeyirxah
Xeyirxah sözü hərisliyə əks olaraq, yaxşılıq etməyi sevən, başqalarına kömək etməkdən məmnun olan, qayğıkeş, mərhəmətli insanı ifadə edir. Bu söz məişət dilində və ədəbi əsərlərdə tez-tez işlənir. Xeyirxahlıq, insani dəyərlərin əsasını təşkil edir.
"O, xeyirxah bir qadın idi və hər kəsə kömək edirdi."
Cömert
Cömert sözü hərisliyin əksidir və səxavətli, bol verməyi sevən insanı bildirir. Cömertlik, adətən, mal-dövlət, hədiyyə və ya kömək baxımından ifadə olunur. Ədəbiyyatda və gündəlik danışıqda geniş istifadə olunur.