Hörmətcillik, insanlara və ya şeylərə hörmətli və ehtiramla yanaşma, onların hüquq və ləyaqətlərinə hörmət etmə, qaydalara və ənənələrə riayət etmə deməkdir. Bu keyfiyyət həm fərdi münasibətlərdə, həm də ictimai həyatda mühüm rol oynayır. Hörmətcillik, mədəniyyətdən, tərbiyədən və şəxsi dəyərlərdən asılı olaraq fərqli şəkildə ifadə oluna bilər.
Antonimlər:
Kobudluq
Kobudluq hörmətcilliyin tam əksidir. Kobud davranış, söz və hərəkətlər insanın ləyaqətinə hörmətsizlik, qaydalara laqeydlik və başqalarına qarşı nəzakətsizlik əlamətidir. Kobudluq həm sözlə, həm də əməllə ifadə oluna bilər. Məişətdə, iş yerində, ictimai yerlərdə kobudluq qəbuledilməz sayılır və mənfi nəticələrə gətirib çıxara bilər. Ədəbiyyatda kobudluq obrazların xarakterini göstərmək üçün, onların mənfi keyfiyyətlərini vurğulamaq üçün istifadə olunur.
"O, sözlərində heç bir hörmətə yer vermədən, kobudcasına ona hücum etdi."
Nəzakətsizlik
Nəzakətsizlik, hörmətcilliyin əksi olaraq, başqalarına qarşı nəzakətsiz və qeyri- hörmətli davranış, söz və hərəkətlərdir. Nəzakətsizlik kobudluqdan fərqli olaraq daha çox incə bir şəkildə ifadə oluna bilər, lakin nəticəsi eyni dərəcədə mənfi ola bilər. Bu, susqunluq, laqeydlik, məsafəli münasibət şəklində özünü göstərə bilər. Nəzakətsizlik həm fərdi, həm də peşəkar münasibətlərə mənfi təsir göstərir.
"Onun nəzakətsizliyi hamını narahat edirdi."
Hörmətsizlik
Hörmətsizlik, hörmətcilliyin ən birbaşa antonimidir. Bu, başqasının hüquqlarına, ləyaqətinə, fikirlərinə qarşı biganəlik və ya açıq-aşkar hörmətsizlikdir. Hörmətsizlik istər sözlə, istərsə də hərəkətlə ifadə oluna bilər. Ədəbiyyatda, psixologiyada və sosiologiyada hörmətsizlik insan münasibətlərinin və sosial quruluşun təhlilində mühüm rol oynayır.