Xanım sözü qadın üçün hörmət ifadəsi olaraq istifadə olunur. Ailəli və ya subay qadınlara tətbiq oluna bilir. Ümumi mənada, nəzakətli və hörmətli müraciət formasıdır.
Antonimlər:
Qulluqçu
Qulluqçu sözü xanım sözünün antonimi kimi istifadə olunarkən, sosial status və iyerarxiyanı əks etdirir. Xanım yüksək sosial statusu, varlılığı və ya hörmətli mövqeyi ifadə edərkən, qulluqçu isə aşağı sosial statusu, xidmətçi mövqeyini göstərir. Bu antonimlik əsasən ədəbi əsərlərdə, sosial təbəqələşməni əks etdirən kontekstlərə rast gəlinir.
Mən gözləyirdim, əvvəl yol xanımındır, sonra qulluqçunun (S.S.Axundov).
Qulluqçu sözünün istifadəsi zamanla dəyişmişdir. Müasir Azərbaycan dilində bu söz əsasən tarixi kontekstdə və ya bədii ədəbiyyatda istifadə olunur. Günümüzdə daha çox "xidmətçi", "köməkçi", "ev işçisi" kimi ifadələrə üstünlük verilir.
Kişi
Kişi sözü xanım sözünün antonimi kimi cinsi fərqi vurğulayır. Xanım qadını, kişi isə kişi cinsini ifadə edir. Bu antonimlik əsasən cinsiyyəti təyin etmək üçün istifadə olunur və heç bir sosial və ya iyerarxik məna daşımır. Həm günlük danışıqda, həm də rəsmi yazılarda rast gəlinir.