Xiffət – sevinc, şadlıq, fərəh hissi; xoş əhval-ruhiyyə; qürur, iftixar hissi. Söz, əsasən, ədəbiyyatda və məişətdə istifadə olunur.
Antonimlər:Kədər: Xiffətin əksidir. Kədər, ruh düşkünlüyü, qəm, məyusluq, acı və ya xoşagəlməz hadisələr nəticəsində yaranan mənfi emosional vəziyyətdir. Kədər həm ədəbiyyatda, həm də gündəlik danışıq dilində geniş istifadə olunur.
Misal: "Qəlbində dərin bir kədər vardı."
Qəm: Xiffətə zidd olan başqa bir mənfi emosiyadır. Qəm, uzunmüddətli, daha ağır bir ruh düşkünlüyü, ümidsizlik hissidir. Kədərdən fərqli olaraq, daha çox ağır itkilərlə, müsibətlərlə əlaqələndirilir. Ədəbi əsərlərdə qəm hisslərinin ifadəsi tez-tez rast gəlinir.
Misal: "Onun ürəyini böyük bir qəm bürümüşdü."
Məyusluq: Ümidlərin puç olması, arzuların reallaşmaması nəticəsində yaranan mənfi bir emosiya. Xiffətin tam əksidir, çünki xiffət ümid, sevinc və fərəhlə əlaqəlidir. Məişətdə və ədəbi əsərlərdə geniş istifadə olunur.
Misal: "İmtahandan kəsilməsi onu dərin bir məyusluğa saldı."
Nifrət: Xiffətə tamamilə zidd olan bir duyğudur. Nifrət, kəskin mənfi münasibət, düşmənçilik, dərin nifrət hissidir. Nifrət, ədəbiyyatda, psixologiyada və gündəlik həyatda istifadə olunur.
Misal: "O, düşməninə dərin nifrət bəsləyirdi."
Xiffəti qeyrətli edər (Ata sözü)
Qızı fərəh qarışıq təəccüb bürüdü (S.Qədirzadə)