İxtiyar: Yetkinlik, böyüklük, yaşlılıq mənasını bildirən söz.
Antonimlər:Gənclik: İxtiyarın əksinə olaraq, gənclik həyatın erkən, inkişaf dövrünü ifadə edir. Bu antonim cütü əsasən yaş və fiziki inkişaf baxımından istifadə olunur. Məişətdə, ədəbiyyatda və hətta dilçilikdə (məsələn, dilin inkişaf mərhələlərini təsvir edərkən) geniş yayılmışdır.
Nümunə: Gəncliyin coşqunluğu, ihtiyarlığın sakitliyi ilə əvəz olundu.
Uşaqlıq: İxtiyarın əks mənasını bildirən uşaqlıq anlayışı həyatın ən erkən, yetkinlikdən uzaq olan mərhələsini əhatə edir. Bu antonim cütlüyü daha çox yaş və sosial baxımdan fərqlənir. Əsasən məişət dilində və uşaq ədəbiyyatında işlədilir.
Nümunə: Uşaqlıq xatirələri ihtiyarlığın ən dəyərli sərvətidir.
Cavanlıq: İxtiyarın antonimi olaraq cavanlıq, gənclik və uşaqlığa nisbətən daha geniş bir məna kəsb edə bilir. Həm yaşa, həm də ruha aid olaraq istifadə oluna bilir. Ədəbiyyatda obrazların təsvirində, hətta metaforik mənalarda belə rast gəlmək olur.
Nümunə: Onun ürəyində hələ də cavanlığın atəşi yanırdı, ihtiyarlığı hiss etmirdi.
Gənc qızlar, gəlinlər sevinir, uşaqlar, gənclər, ixtiyarlar sevinir, bütün kainat belə sevinirdi. (C.Cabbarlı)