İkiləşmək – bir varlığın, hadisənin və ya anlayışın iki və ya daha çox olmaq halını, çoxalma və ya təkrarlanma prosesini ifadə edir. Bu, həm fiziki, həm də metaforik mənada istifadə oluna bilər. Məsələn, səsin ikiləşməsi fiziki bir hadisəni, fikrin ikiləşməsi isə metaforik bir halı ifadə edə bilər.
Antonimlər:
Təkləşmək
Təkləşmək – ikiləşməyin əksidir. Bu, bir çoxluğun birə, çoxluğun azalaraq tək bir hala çevrilməsini, və ya bir varlığın tək qalmasını ifadə edir. Həm fiziki, həm də məcazi mənada istifadə oluna bilər. Məsələn, bir qrupun dağılması və hər kəsin tək qalması və ya bir səsin itməsi nəticəsində səssizliyin yaranması "təkləşmə" kimi ifadə oluna bilər. Ədəbiyyatda, bir qəhrəmanın təklik və kədərini ifadə etmək üçün də istifadə oluna bilər.
Səs ikiləşdi, üç oldu, sonra tamam kəsildi (G.Hüseynoğlu); Ədhəm bilirdi ki, Səlim təklənəndə öz təsir gücünü xeyli itirir, çaşır, təntiyir (B.Bayramov).
İkiləşmək və təkləşmək antonimləri əsasən say, miqdar və kəmiyyət baxımından əks mənaları ifadə edir. Onlar həm elmi, həm də gündəlik nitqdə, həm də ədəbiyyatda geniş istifadə olunurlar.