İlıqlıq – mülayim istilik, hərarət. Soyuqla isti arasında olan temperatur vəziyyəti. Həm fiziki, həm də metaforik mənada istifadə oluna bilər. Fiziki mənada konkret temperaturu ifadə edərkən, metaforik mənada hissiyyatları, münasibətləri və ya əhval-ruhiyyəni təsvir etmək üçün işlədilir.
Antonimlər:
Soyuqlq
Soyuqlq, ilıqlığın əksidir və aşağı temperaturu, istilik çatışmazlığını ifadə edir. Fiziki mənada buz, qar kimi təbii hadisələrdə, məişətdə isə soyuq hava, su və əşyalarda müşahidə olunur. Metaforik mənada isə soyuqlq, laqeydlik, rəğbətsizlik, soyuq münasibət kimi mənfi hissləri ifadə edir. Həm ədəbiyyatda, həm də gündəlik danışıq dilində geniş istifadə olunur.
İstilər çəkilmişdi, lakin havada xoş ilıqlıq var idi (Çəmənzəminli); Bu sualların buz soyuqluğunu Məryəm bütün bədəni ilə hiss etdi (Elçin).
Buzluq
Buzluq, sıfır dərəcədən aşağı temperaturda olan və buzla əhatə olunmuş mühitin vəziyyətini ifadə edir. Soyuqlığın daha intensiv, hətta ekstremal formasını təmsil edir. Əsasən fiziki mənada istifadə olunsa da, metaforik mənada da, xüsusilə şiddətli soyuqlğu və ya qəddarlığı ifadə etmək üçün işlədilə bilər. Məsələn, “buzluq münasibət” ifadəsi qarşı tərəfin qəddar və soyuq davranışını bildirir.
Qızmarlıq
Qızmarlıq, çox yüksək temperaturu, həddən artıq istiliyi bildirir. İlıqlıqla tam əksinədir, çünki həddindən artıq istiliyi, yanma təhlükəsini ifadə edir. Əsasən fiziki hadisələri, yüksək temperaturu ifadə edir. Metaforik mənada isə həyacan, coşqunluq, qızğın mübahisə və s. kimi halları təsvir etmək üçün istifadə olunur.