İşləmək – fəaliyyət göstərmək, əmək sərf etmək, bir iş üzərində çalışmaq mənasını bildirən geniş mənalı sözdür. Müxtəlif sahələrdə və kontekstlərdə istifadə olunur. Məsələn, fiziki işləmək, əqli işləmək, maşının işləməsi kimi.
Antonimlər:
Avaralanmaq
Avaralanmaq sözü işləməyin əksidir və əsasən passivlik, hərəkətsiz qalma, boş vaxt keçirmə və fəaliyyətdən yayınma mənalarını ifadə edir. Bu antonim daha çox məişət dilində və ədəbiyyatda insanın tənbəllik və fəaliyyətsizlik vəziyyətini təsvir etmək üçün işlədilir.
Ona iş demə, elə qoy avaralansın (“Ulduz”).
Dincmək
Dincmək sözü də işləməyin antonimi kimi çıxış edə bilər. Lakin, avaralanmaqdan fərqli olaraq, dincmək müsbət bir konnotasiya daşıyır. Bu, işdən sonra əldə edilən istirahət və bərpa halıdır. İşləməkdən sonra insanın dincəlməsi təbii bir prosesdir.
Dincmək sözü həm fiziki, həm də əqli yorğunluğu aradan qaldırmaq mənasında işlənir. Məsələn, "Uzun bir iş günündən sonra yaxşıca dincəlmək lazımdır" cümləsində olduğu kimi.
Tənbəllik etmək
Tənbəllik etmək, işləməyin əksini ifadə edən bir antonimdir. Bu, işdən qaçıb hərəkətsiz qalmaq, öz vəzifələrini yerinə yetirməmək kimi fəaliyyətsizliyi bildirir. Əksər hallarda mənfi konnotasiya daşıyır. Bu antonim daha çox insanın işə olan münasibətini təsvir etmək üçün istifadə olunur.
Boş qalmaq
Boş qalmaq, işləməməyi ifadə edir. Ancaq bu, həm də konkret bir işin olmamasını, məşğuliyyətin olmamasını bildirə bilər. Kontekstdən asılı olaraq, həm mənfi, həm də neytral mənada işlənə bilər. Məsələn, "Bütün gün boş qaldım" cümləsi işləməməyi ifadə etsə də, mənfi bir məna daşımaya bilər.