Keçmiş – artıq baş vermiş zaman, yadda qalmış hadisələr və ya dövrlər mənasını bildirir. Bu söz müxtəlif kontekstlərdə, o cümlədən ədəbiyyatda, tarixdə, dilçilikdə və gündəlik danışıqda geniş istifadə olunur.
Antonimlər:
İndi
“İndi” sözü keçmişə qarşı qoyulduqda, hazırkı anı, hal-hazırda baş verən hadisələri ifadə edir. Bu antonim cütü zaman anlayışını ifadə edir və əksər hallarda gündəlik danışıqda və ədəbi əsərlərdə istifadə olunur. Keçmiş hadisələrə zidd olaraq, “indi” sözü hadisələrin real vaxtda baş verməsini vurğulayır.
Çiçəklinin nə keçmişinə, nə indisinə yaraşır (Ə.Vəliyev).
İstiqbal
“İstiqbal” sözü gələcək, hələ baş verməmiş zaman mənasını verir. Bu antonim cütü zamanın iki əsas mərhələsini – keçmişi və gələcəyi – əks etdirir. Ədəbiyyatda tez-tez istifadə olunur və insanın həyatının müxtəlif mərhələlərinə, hədəflərinə və arzularına istinad edə bilər. Keçmişdə edilənlərin nəticələri gələcəyə təsir edir, bu səbəbdən bu iki antonim arasında mənəvi və səbəb-nəticə əlaqəsi də var.
Mən öz keçmişinə heykəl yonmağı; Alnına yazdıran oğullardanam... (M.Araz)
Oğlanlarının istiqbalı haqqında da Hacı Vəlinin müəyyən planları və prinsipləri var idi (Çəmənzəminli).
Müasir
“Müasir” sözü keçmişə nisbətən indiki zamanı, müasir dövrü və ya son dövrlərə aid hadisələri bildirir. Bu antonim cütü tarixi və sosial kontekstlərdə daha çox istifadə olunur. Keçmişdə olan hadisələrlə müqayisədə müasir hadisələr, texnologiyalar və sosial quruluşlar əks olunur.
Xatırlayın; keçmiş və müasir; fironları (R.Rza).