Konkretlik, mücərrəd deyil, aydın, dəqiq və spesifik olmasını ifadə edən bir keyfiyyətdir. Həm maddi, həm də mənəvi aləmdə konkretlik əsasən dəqiqlik və aydınlıqla əlaqələndirilir. Konkret sözlər və ifadələr duyğu orqanları vasitəsilə qavranıla bilən, təsvir edilə bilən və ölçülə bilən şeyləri ifadə edir.
Antonimlər:
Abstraktlıq
Abstraktlıq konkretliyin əksinə düşən bir anlayışdır. Abstraktlıq, ümumi, ümumiləşdirilmiş və xüsusi əlamətlərdən arınmış, mücərrəd anlayışları ifadə edir. Abstrakt anlayışlar duyğu orqanları ilə birbaşa qavranıla bilməz, əsasən düşüncə və məntiqi əməliyyatlar vasitəsilə qavranılır. Abstraktlıq fəlsəfə, riyaziyyat, ədəbiyyat və digər elmi sahələrdə geniş istifadə olunur. Abstrakt anlayışlar konkret hadisələrin ümumiləşdirilməsi nəticəsində yaranır.
Misal: "Ədalət" abstrakt bir anlayışdır, halbuki "ədalətsiz həbs" konkret bir hadisəni ifadə edir.
Cavab konkretlikdən çox uzaqdı, buna görə də Bəşirli onun sözünü kəsdi (Ə.Vəliyev).
Gəl sən abstraktlıqdan uzaqlaş, bu heç kəsə fayda vermir.
Mücərrədlik
Mücərrədlik, konkretlikdən məhrum olma, ümumi və ümumiyyətləşdirilmiş xüsusiyyətlərə malik olma halıdır. Abstraktlıqla sıx əlaqəli olan mücərrədlik, əsasən fəlsəfi və elmi kontekstlərdə istifadə olunur, lakin bədii ədəbiyyatda da öz əksini tapır. Mücərrəd anlayışlar konkret hadisələrdən çıxarılmış ümumi xüsusiyyətləri təmsil edir.
Misal: Sevgi, ədalət, gözəllik kimi anlayışlar mücərrəd anlayışlardır.
Qeyri-dəqiqlik
Qeyri-dəqiqlik, konkret və aydın olmağın əksidir. Qeyri-dəqiq ifadələr, anlayışlar və fikirlər dəqiq məna kəsb etmir, qaranlıq və anlaşılmazdır. Qeyri-dəqiqlik, dilin düzgün istifadə olunmaması, ya da nəzərdə tutulan mənanın düzgün çatdırılmaması ilə əlaqəli ola bilər. Həm gündəlik danışıqda, həm də yazılı mətnlərdə qeyri-dəqiq ifadələrdən qaçmaq vacibdir.
Misal: "O, yaxşı bir insan idi" ifadəsi qeyri-dəqiqdir, çünki "yaxşı" anlayışı çox geniş və subyektivdir.