Qabartmaq – hər hansı bir səthin relyefini, formasını, naxışını aydınlaşdırmaq, vurğulamaq, yüksəltmək mənasını verir. Bu söz həm konkret, həm də məcazi mənada işlənir. Konkret mənada əsasən fiziki obyektlərə, məcazi mənada isə hisslərə, emosiyalara, ideyalara aid edilir.
Antonimlər:
Yatırmaq
Yatırmaq sözü "qabartmaq"ın antonimi olaraq, əks əməliyyatı, yəni hər hansı bir səthin relyefini, formasını, naxışını düzəltmək, hamarlamaq, aşağı salmaq mənasını daşıyır. "Yatırmaq" sözü də həm konkret, həm də məcazi mənada işlədilə bilər. Konkret istifadəsi səthlərin düzəldilməsini ifadə edərsə, məcazi mənada hisslərin, duyğuların sakitləşdirilməsi, təsirsiz hala salınması mənasında işlənir.
Misal: At yalını qabarmış, quyruğunu dikəltmiş, gözlərini və ayaqlarını oynadırdı. Əksinə, atın həyəcanı yatırıldıqdan sonra, yalı düzəlir, quyruğu sakitləşər.
Şiraslan... üzüyuxarı qabaran saçlarını bir anlığa da olsa, dala yatırtdı (S.Rəhimov).
Bu misalda "qabaran saçlar"ın "yatırılması" konkret fiziki hərəkəti bildirir.
Haşiyəyə Çəkmək (Məcazi mənada)
Məcazi mənada "qabartmaq" ön plana çıxarmaq, vurğulamaq mənasında işləndiyindən, antonimi kimi "haşiyəyə çəkmək" ifadəsi işlədilə bilər. Bu, əhəmiyyətini azaltmaq, önəmini itirmək mənasını ifadə edir. Əsasən ədəbiyyat və publisistikada işlədilir.
Misal: Müəllif əsərində qəhrəmanın cəsarətini qabartmaqla yanaşı, onun zəifliklərini də haşiyəyə çəkib.
Gizlətmək (Məcazi mənada)
Əgər "qabartmaq" sözü açıqlamaq, aşkara çıxarmaq mənasında istifadə olunursa, onda antonimi kimi "gizlətmək" sözü işlədilə bilər. Bu, hər hansı bir məlumatı, həqiqəti gizlətmək, gizli saxlamaq mənasını verir.
Misal: O, səhvlərini qabartmaq əvəzinə, onları gizlətməyə çalışırdı.