Qatılaşmaq – maddənin maye və ya qaz halından bərk hala keçməsi prosesidir. Bu proses temperaturun aşağı düşməsi, təzyiqin artması və ya kimyəvi reaksiyalar nəticəsində baş verə bilər. Qatılaşma prosesi müxtəlif sahələrdə, o cümlədən kimya, fizika, metallurgiya və qida sənayesində mühüm rol oynayır.
Antonimlər:
Durulaşmaq
Durulaşmaq qatılaşmanın əks prosesidir – maddənin bərk haldan maye və ya daha az qatı hala keçməsidir. Bu, əsasən temperaturun yüksəlməsi ilə əlaqədardır. Həm də əlavə maddələrin qatılmasına bağlı olaraq mayenin qatılaşma dərəcəsinin azalması kimi də başa düşülə bilər. Məsələn, qatı qarışığı durulaşdırmaq üçün ona su əlavə etmək olar. Həm məişətdə, həm də sənayedə geniş istifadə olunur (məsələn, qatılaşmış südün durulaşdırılması).
Az sonra ehtiyat çəninə axan maye qatılaşmağa başladı (Ə.Vəliyev); Qatı maye su qarışdıqca duruldu (Ə.Vəliyev).
Zəifləmək
Bu antonim kontekstdən asılı olaraq istifadə olunur. "Qatılaşmaq" sözü bir maddənin sıxlığının, yoğunluğunun artması mənasında istifadə olunarsa, "zəifləmək" onun sıxlığının, yoğunluğunun azalmasını bildirir. Məsələn, bir həllərin qatılaşması onun konsentrasiyasının artması, zəifləməsi isə azalması deməkdir. Bu mənada daha çox kimya və fizika sahələrində istifadə olunur. Digər bir mənada isə "qatılaşmaq" bir prosesin, vəziyyətin güclənməsi, intensivləşməsi kimi istifadə olunursa, "zəifləmək" onun zəifləməsi, azalması mənasını verir. Bu mənada isə ədəbiyyatda, gündəlik nitqdə, hətta meteorologiyada belə istifadə oluna bilər.
Çən get-gedə daha da qatılaşırdı (M.Hüseyn); Axşamdan uğuldayan külək səhərə yaxın zəiflədi.