Qazmaq - yerin, divarın, torpağın və s. içərisinə dəlik açmaq, oyuq salmaq mənasını bildirən fe'ldir. Müxtəlif kontekstlərdə istifadə olunur və həm məişətdə, həm də texniki sahələrdə geniş yayılıb. Məsələn, su quyusu qazmaq, neft quyusu qazmaq, divara çivi qazmaq kimi.
Antonimlər:
Doldurmaq
Doldurmaq – boş olan bir yeri, qabı, hər hansı bir şeylə tamamlamaq, tamamən tutmaq mənasını verir. "Qazmaq"ın əksinə olaraq, boşluğu doldurmaq, tamamlamaq hərəkətini ifadə edir. Bu antonimlik əsasən fiziki hərəkətlərə aiddir. Məsələn, bir çuxuru torpaqla doldurmaq, bir şüşəni su ilə doldurmaq kimi. Həm məişət dilində, həm də texniki terminologiyada istifadə olunur. Ədəbiyyatda da tez-tez rast gəlinir, məsələn:
Onları vazaya doldurub stolun üstünə qoyar, hər gün sularını dəyişər... (M.İbrahimov)
Tökülmək (məcazi mənada)
Bu antonimlik daha çox məcazi mənada istifadə olunur. "Qazmaq" aktiv bir hərəkəti, "tökülmək" isə passiv bir prosesi ifadə edir. Məsələn, "qazmaq" sərvətin gizli olmasını, "tökülmək" isə sərvətin açıq, aşkar olmasını bildirə bilər. Kontekstə görə "tökülmək" əvəzinə "yayılmaq", "səpələnmək" kimi sözlərdən də istifadə edilə bilər. Bu antonimlik əsasən ədəbi dil və publisistikada istifadə olunur.
Qoparmaq (məcazi mənada)
Bu antonimlik də məcazi mənada istifadə olunur. "Qazmaq" bir şeyi dərinləşdirmək, gizli olanı ortaya çıxarmaq mənasında istifadə olunarsa, "qoparmaq" bir şeyi kəskin şəkildə ortaya çıxarmaq, bir anda aşkar etmək mənasını verir. Məsələn, bir sirri "qazmaq" və ya "qoparmaq". Bu antonimlik ədəbi dildə daha çox istifadə olunur.