Qeyzli: Qəzəbli, hiddətlənmiş, əsəbi, qıcıqlanmış, hirsli, qəzəb dolu olan mənasını verir. Ümumiyyətlə, daxili bir narahatlıq və ya qıcıqlanmanın səbəb olduğu, tez-tez açıq şəkildə ifadə olunan bir emosional vəziyyətə işarə edir.
Antonimlər:
Sakit
Sakit antonimi, qeyzlinin əksini təmsil edir. Sakitlik, emosiyaların, xüsusilə də mənfi emosiyaların, sakit və nəzarət altında olması deməkdir. Qeyzli insan hirsli, qıcıqlanmışdırsa, sakit insan sakit, sakit davranış nümayiş etdirir. Bu antonim cütü əsasən əhval-ruhiyyə və davranış kontekstində istifadə olunur. Həm gündəlik məişətdə, həm də ədəbiyyatda geniş istifadə edilir.
Nümunə: Qeyzli şəkildə danışmaq əvəzinə, sakitcə problemi həll etməyə çalışdı.
Səbirli
Səbirli olaraq qeyzlinin daha bir əksini görürük. Səbirli olmaq, qəzəb və ya qıcıqlanma hiss etmədən çətinliklərə və ya gecikmələrə dözmək qabiliyyətidir. Qeyzli bir insan tez qıcıqlanır və səbirsiz olur, səbirli insan isə çətinliklər qarşısında səbirli olur. Bu antonim cütü həm gündəlik həyatda, həm də psixologiya sahəsində istifadə olunur.
Nümunə: Qeyzli reaksiya vermək əvəzinə, o, səbirli şəkildə gözlədi.
Sülhsevər
Sülhsevər antonimi, qeyzlinin əksini, yəni münaqişədən qaçan, sülhü istəyən xarakteri ifadə edir. Qeyzli olan bir insan tez-tez münaqişəyə girə, dava-dalaşa bilər, sülhsevər isə sakitlik və harmoniya axtarır. Bu antonim cütü əsasən xarakter və davranış kontekstində istifadə olunur.
Nümunə: Qeyzli adamın əksinə, o, çox sülhsevər idi.
Həlim
Həlim olmaq, yumşaq, sakit və mehriban olmaq deməkdir. Qeyzli insanın əsəbiliyi və hirsinə həlim insanın sakitliyi və yumşaqlığı zidddir. Bu antonim cütü ədəbiyyatda və gündəlik danışıqda rast gəlinir.
Nümunə: Qeyzli olmadığı üçün, həlim davranışı ilə hər kəsin hörmətini qazandı.